Uzun süredir dikkate alınan kuraklık sorunu, İzmir’de etki göstermeye başladı. Şehirde su kesintileri gündelik bir hal alırken, barajlardaki doluluk oranları neredeyse sıfıra geriledi.
Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, bu durumun temelinde yatan yanlış su yönetimi ve zamanında alınmayan önlemler olduğunu ifade etti.
Tarım ve artan kuraklık ile ilgili de endişelerini dile getiren Prof. Dr. Yaşar, İzmir'in suyunun tükenmekte olduğunu belirtti ve şunları söyledi:
“Şu anda çok ciddi bir kuraklık dönemi içindeyiz. Ancak bu duruma yıllar önce 'su konusunda B ve C planlarını oluşturmalıyız' şeklinde uyarılarda bulunduk ama maalesef gerekli adımları atamadık. Özellikle ağustos ayından itibaren su kesintileri düzenli hale geldi.”
Bu durum, İzmir’de su kaynaklarının bittiğini gösterdiği uyarısını yapan Yaşar, gece 23.00 ile sabah 05.00 saatleri arasında su kesintileri yaşandığını ve bu durumun oldukça geç kalındığını vurguladı.
“Günde yaklaşık 100 bin metreküp su tasarrufu sağlanıyor. Bu, siyasi başarısızlık değil, bir başarıdır.” diye ekledi.
'BU SİYASİ BİR BAŞARISIZLIK DEĞİL'
Barajların doluluk oranlarının sıfıra düştüğünü, 'ölü hacim' suyunun çıkarılmaya başlandığını ve su kesintilerinin önceden uygulanmasının gerektiğini vurgulayan Yaşar, “Gördeş Barajı'nın aktif doluluğu sıfır. Orada 15 milyon metreküplük bir ölü hacim var ama bu durum tehlike arz ediyor.” şeklinde konuştu.
Barajın hem pislik biriktirdiğini hem de mevcut su miktarının son derece düşük olduğunu ifade eden Yaşar, “Şu anda Tahtalı Barajı'nda aktif olarak yüzde 1.66, yani yaklaşık 4.5 milyon metreküp su var. 'Ölü hacim' durumu tehlikeli. İZSU'nun bu durumu değerlendirmesi gerekiyor.” dedi.
'BÜTÜN EKONOMİK KRİZLERİN NEDENİ KURAKLIK'
Prof. Dr. Yaşar, Türkiye'nin su kullanımı konusunda yanlış yapıldığını ve hala yanlış kullanıldığını belirtti. Tahtalı Barajı'ndaki doluluk oranlarının 2022'de yüzde 60 civarında olduğunu vurguladı.
Yaşar, yer altı su kaynaklarının aşırı kullanımıyla ilgili şu bilgileri paylaştı:
“15-20 yıl önce 40-50 metrelerde olan su seviyeleri şu an 450 metrelere düştü. Bu durum, ülkemizin geleceğini tehdit eden ciddi bir tehlike. Su kaynakları, devletin varlığının en önemli göstergeleri.” dedi ve ekonomik krizlerin de kuraklık nedeniyle ortaya çıktığını belirtti.
'TARIM ÜRÜN DESENLERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ GEREKİYOR'
Küresel iklim değişikliği nedeniyle kuraklığın tarımı tehdit ettiğini belirten Yaşar, bu konudaki tedbirlerin alınması gerektiğini ifade etti. Tarım Bakanlığı'nın tarım ürün desenlerini değiştirmesi gerektiğini söyledi.
Yer altı su seviyelerinin düşmesi nedeniyle, ürün desenlerinin de su kaynakları ile uyumlu olmasının önemini vurguladı. “Göller Bölgesi artık çöl haline geldi. Eğirdir Gölü'nün derinliği ciddi şekilde düşmekte.” diye konuştu.
Yaşar, Türkiye’nin su potansiyelinesine göre bir tarım modeli oluşturulması gerektiğine dikkat çekti ve “Kirli suların temizlenmesi zorunludur. Barajlardan kapalı sistemle yapılan su iletimi, tarım alanlarına yönlendirilmelidir.” ifadesini kullandı.
'YÜZDE 20 OLURSA ÇOK ÇOK GÜZEL BİR ŞEY'
Barajların dolması için aralık ve nisan aylarının kritik olduğunun altını çizen Yaşar, ekim ayında yağan yağmurların barajları dolduracak seviyeye ulaşmadığını belirtti.
Yağmur sularının önce toprakları doyması gerektiğini ve bu süreç sonucunda barajlara suyun ulaşabileceğini vurgulayan Yaşar, “Barajların dolumunun Aralık 10'dan itibaren başlayacağını düşünüyorum. Bu süreçte yüzde 20 doluluk önemli bir gelişme olur. Ancak su kesintileri devam etmeli.” dedi.
