Fransa Bütçe Krizinin Eşiğinde

Fransa, 2026 bütçesi ile ilgili olarak parlamentoda yaşanan anlaşmazlıklar nedeniyle kritik bir dönemece girdi. Hükümet, bu cuma gerçekleşecek müzakerelerde bir uzlaşma sağlanamazsa finansal bir çıkmazla yüzleşmek zorunda kalabilir.

Ulusal Meclis ve Senato temsilcilerinden oluşan ortak komite, nihai bütçe metni üzerinde anlaşmaya varmak amacıyla bu cuma bir araya gelecek. Eğer komitede uzlaşı sağlanabilirse, bütçe tasarısı önümüzdeki salı günü her iki mecliste de oylamaya sunulacak.

Ancak görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanması halinde Başbakan Sébastien Lecornu’nun, yeni yılın başından itibaren kamu harcamaları, vergi tahsilatı ve borçlanmanın devam edebilmesi için acil bir geçici bütçe yasası çıkarması gerekecek. Kalıcı bütçenin ise daha sonraki bir tarihe erteleneceği öngörülüyor.

Fransa Bütçe Açığında Birinci Sırada

Yatırımcılar ve kredi derecelendirme kuruluşları, Fransa’nın kamu maliyesini yakından takip ederken, hükümet bu yıl gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 5,4’üne ulaşan bütçe açığını kontrol altında tutmakta zorluk yaşıyor. Bu oran, Euro Bölgesi içindeki en yüksek bütçe açığı olarak dikkat çekiyor.

Azınlık hükümeti, 2026 yılında bütçe açığını yüzde 5’in altında tutmak konusunda ısrarcı. Hükümet, Sosyalist milletvekillerinden destek almak amacıyla başlangıçta belirlenen yüzde 4,7’lik açığı yukarı çekerek bazı tavizler vermiş durumda.

Öte yandan, Senato, pazartesi günü 2026 bütçesini yüzde 5,3’lük bir şartla kabul etti. Muhafazakâr senatörler, Sosyal Güvenlik bütçesindeki beklenmedik büyük finansman açığını telafi etmek amacıyla vergi artışlarına karşı çıktı.

Mecliste Vergi Kavgası

Cuma günü yapılacak görüşmeler öncesinde Ulusal Meclis’teki Sosyalistler, yüksek gelir gruplarının daha fazla vergi ödemesini talep ederken, muhafazakârlar her tür vergi artışına itiraz ediyor. Uzlaşı sağlansa dahi, bütçe tasarısının son sözü söyleyecek olan alt mecliste reddedilme olasılığı söz konusu.

Bu durumda hükümet, ABD’deki “kapanma” benzeri bir durumun önüne geçmek adına geçici bir bütçe yasasını devreye sokmayı, ardından 2026'nın başında kalıcı düzenlemeleri yeniden gündeme almayı planlıyor.

Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un 2024’teki erken seçimde meclis çoğunluğunu kaybetmesiyle parçalı bir yapı ortaya çıkan parlamentoda, hükümetin hareket alanı oldukça kısıtlı. Yakın dönemde yaşanan bütçe krizleri, ülkede üç farklı hükümetin düşmesine neden olmuştu.