Somali Federal Cumhuriyeti, Türkiye, Afrika Birliği ve Mısır gibi birçok ülke ve kuruluş, İsrail'in Somaliland'i resmi olarak tanımasına karşı sert tepkiler gösterdi.
Somali Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanlığı, yaptığı yazılı açıklamada, Somali’nin egemenliği, ulusal birliği ve toprak bütünlüğünün, Somali Federal Cumhuriyeti Geçici Anayasası, Birleşmiş Milletler Şartı ve Afrika Birliği Kurucu Senedi ile güvence altına alındığını belirtti.
İsrail’in bu adımının, Somali’nin kuzeyini tanıma anlamına geldiği ifade edilerek, bunun Somali’nin egemenliğine yönelik hukuka aykırı bir müdahale olduğu vurgulandı ve kesin bir dille reddedildiği kaydedildi.
'Topraklarımızın Ayrılmaz Bir Parçası'
Açıklamada, Somaliland'in, Somali Federal Cumhuriyeti’nin egemen topraklarının ayrılmaz ve devredilemez bir parçası olduğu belirtildi.
Somali’nin tek ve bölünmez bir egemen devlet olduğu vurgulanırken, hiçbir dış aktörün ülkenin birliğini veya toprak yapısını değiştirme yetkisine veya meşruiyetine sahip olmadığı ifade edildi.
Ayrıca, Somali’nin birliği, yönetimi ve anayasal düzeniyle ilgili tüm konuların yalnızca Somali halkının yetkisinde olduğu ve bu meselelerin yalnızca hukuka uygun ve barışçıl yollarla çözülebileceği vurgulandı.
Filistin halkının kendi kaderini tayin hakkı gibi meşru haklarına destek verildiği ve işgal ile zorla yerinden etme uygulamalarının reddedildiği belirtildi. Ayrıca, Filistin halkının vatansız bırakılmasının kabul edilemez olduğu ifade edildi.
'Vekalet Savaşına İzin Vermeyiz'
Ülke toprakları üzerinde yabancı askeri üslerin kurulmasına veya ülkeyi vekalet savaşlarına sürükleyecek düzenlemelere izin verilmeyeceği vurgulandı. Bu tür girişimlerin Afrika Boynuzu, Kızıldeniz ve Aden Körfezi çevresinde barış ve istikrarı tehdit edeceği, Eş-Şebab ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin bu durumdan faydalanabileceği uyarısında bulunuldu.
Somali, uluslararası toplumla karşılıklı saygı ve uluslararası hukuka bağlı bir şekilde ilişkilerini sürdürme kararlılığını yineledi.
Somali’de merkezi devlet yapısının 1991’den sonra zayıfladığı ve bu dönemde Somaliland bölgesinin tek taraflı bağımsızlık ilan ettiği hatırlatıldı. Ancak bu ilanın uluslararası toplum tarafından tanınmadığı belirtildi.
Afrika Birliği
Afrika Birliği, Somaliland bölgesinin bağımsız bir devlet olarak tanınmasına yönelik herhangi bir adımı reddederek, Somali'nin birliği, egemenliği ve toprak bütünlüğünü savundu.
Somali'nin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne yönelik her türlü girişimin reddedildiği açıklamasında, “İsrail'in Somaliland'i tanıması Afrika Birliği'nin temel ilkelerine aykırıdır ve kıta genelinde barış ve istikrar için geniş kapsamlı sonuçlar doğuracak tehlikeli bir emsal oluşturma riski taşır” ifadesine yer verildi.
Türkiye
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli ise yaptığı açıklamada, “İsrail’in Somaliland bölgesinin bağımsızlığını tanıdığı yönündeki açıklaması, Netanyahu hükümetinin bölgesel ve küresel ölçekte istikrarsızlık yaratmayı hedefleyen hukuka aykırı eylemlerinin yeni bir örneğidir.” dedi.
Keçeli, “Somali’nin iç işlerine açık bir müdahale niteliği taşıyan bu adım, Somali Federal Cumhuriyeti ve Somaliland bölgesinin geleceğine ilişkin kararların, tüm Somalililerin iradesini yansıtacak şekilde alınması gerektiğini ortaya koymaktadır. Somali’nin toprak bütünlüğünü kararlılıkla destekleyen Türkiye, Somali halkının yanında olmaya devam edecektir.” ifadelerini kullandı.
Mısır
Mısır Dışişleri Bakanlığı, söz konusu kararı Türkiye, Somali ve Cibuti ile birlikte kınadığını açıkladı.
Bakanlık, “Dışişleri bakanları, İsrail'in Somaliland bölgesini tanımasını tamamen reddettiklerini ve kınadıklarını teyit ederek, Somali'nin birliğine, egemenliğine ve toprak bütünlüğüne tam desteklerini vurguladılar.” şeklinde bir açıklama yaptı.
Ne Olmuştu?
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Somaliland’i “bağımsız ve egemen bir devlet” olarak tanıdıklarını açıklamıştı.
Bu karar ile İsrail, Somaliland’i tanıyan ilk ülke olma unvanını elde etti.
