Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Irak ve Suriye'ye sınır ötesi harekât ve müdahalede bulunmak amacıyla gönderilmesine dair Cumhurbaşkanına verilen 2 yıllık yetkinin süresi 30 Ekim 2025 tarihinde sona erecek. Ayrıca Türkiye'nin Lübnan'daki BM Geçici Görev Gücü’ne (UNIFIL) ait TSK unsurlarıyla katkı sağlaması için verilen 1 yıllık süre ise 31 Ekim'de tamamlanacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanan, Türkiye’nin Suriye ve Irak’a asker gönderme süresinin 30 Ekim tarihinden itibaren 3 yıl, Lübnan’a asker gönderme süresinin ise 31 Ekim tarihinden itibaren 2 yıl uzatılmasına dair Cumhurbaşkanlığı tezkereleri TBMM Başkanlığına sunuldu.
“Ulusal Güvenlik Tehditleri Devam Ediyor”
Cumhurbaşkanlığı tezkeresinde Suriye ve Irak’a asker gönderme süresinin uzatılmasına ilişkin şu ifadeler yer aldı:
– “Türkiye'nin güney kara sınırları çevresinde devam eden terör tehdidi ve kalıcı istikrarın hâlâ sağlanamamış olması, milli güvenliğimiz için bir risk oluşturmaya devam etmektedir. Türkiye, komşusu Irak'ın toprak bütünlüğü ve milli birliğinin korunmasına büyük önem vermektedir.
– Irak'taki PKK ve DEAŞ unsurlarının varlığı, etnik ayrılığa dayalı girişimler, bölgesel barışa ve ülkemizin güvenliğine doğrudan tehdit teşkil etmektedir. Suriye'de ise PKK/PYD-YPG ve DEAŞ gibi terör örgütlerinin mevcudiyeti, ulusal güvenliğimize ve sivillere yönelik tehdit oluşturmaya devam etmektedir.
– PKK/PYD-YPG, Suriye merkezi yönetimiyle entegrasyon adımlarını ayrılıkçı tutumları nedeniyle reddederek kalıcı istikrar sağlanması sürecine zarar vermeye çalışmaktadır.
– Suriye yönetiminin ihtiyaçları doğrultusunda, terörle mücadele kabiliyetlerinin güçlendirilmesi, sivillerin yaşamlarını olumsuz etkileyen mayınların temizlenmesi, kimyasal silahların tespiti ve imhası gibi konularda uluslararası yardımlara ihtiyaç duyulmaktadır.
– Tüm bu faktörler göz önünde bulundurularak, Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünü tehdit eden her türlü riske uluslararası hukuk çerçevesinde gerekli önlemler alınması, milli güvenliğimiz açısından kritik öneme sahiptir.”
“Terör Tehdidi ve Güvenlik Riskine Karşı Önlem Almak Gerekiyor”
Yeni tezkerede, BM Güvenlik Konseyi'nin 2170 (2014), 2178 (2014), 2249 (2015) ve 2254 (2015) sayılı kararlarının Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünü teyit ettiği vurgulandı. Ayrıca, bu ülkelerdeki terör faaliyetlerinin kınanarak uluslararası hukukun gereklilikleri doğrultusunda tedbir alınması gerektiği belirtildi:
– “Türkiye'nin DEAŞ ve diğer terör örgütleriyle mücadele eden uluslararası koalisyon içerisindeki faaliyetlerinin sürdürülmesi büyük önem taşımaktadır. Bu bakış açısıyla, Türkiye'nin güvenliğine yönelik tehditlere karşı uluslararası hukuka uygun şekilde gerekli tüm tedbirlerin alınması, Irak ve Suriye'den gelebilecek olası saldırıların engellenmesi için şarttır. Bu süreç sonunda meydana gelebilecek kitlesel göç gibi olası risklere karşı da milli güvenliğimizi sağlamak, gelişmelerin seyrine göre tedbirler almak amacıyla Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gerektiğinde yurtdışına gönderilmesi ve yabancı askeri unsurların Türkiye’de bulunmasının sağlanması hedeflenmektedir.”
Lübnan’a Yönelik Tezkere
UNIFIL bünyesinde görev yapan Türk askerlerinin görev süresinin uzatılmasına dair tezkerede, BM Güvenlik Konseyinin 11 Ağustos 2006 tarihli kararı gereği Türkiye’nin Lübnan'da görevli Birleşmiş Milletler Geçici Görev Gücü’ne katkı sağladığı belirtildi. Tezkere ile birlikte, izin süresinin son olarak TBMM’nin 23 Ekim 2024 tarihli ve 1431 sayılı kararıyla 31 Ekim 2024'ten itibaren bir yıl daha uzatıldığı ifade edildi:
– “Türkiye, UNIFIL’e yaptığı katkılar sayesinde barışı koruma harekâtının başarılı bir şekilde yürütülmesine önemli bir rol üstlenmiştir. Bu bağlamda, Türkiye’nin desteği hem Birleşmiş Milletler bünyesinde, hem de bölgesel ve küresel düzeyde barış ve istikrarın sağlanması açısından kritik bir öneme sahiptir.
– Bu nedenle, UNIFIL'e olan desteğimizin sürekliliği önemli bir husus olarak değerlendirilmiştir. UNIFIL’in görev süresi, 28/8/2025 tarihli ve 2790 sayılı BM Güvenlik Konseyi kararı ile 31/12/2026 tarihine kadar uzatılmıştır.
– Bu çerçevede, Lübnan ile ilişkilerimiz ve bölgedeki güvenlik koşulları dikkate alınarak, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin UNIFIL görev süresinin uzatılmasına ilişkin kararına uygun şekilde, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin 31/10/2025’ten itibaren iki yıl daha UNIFIL’e katılım göstermesi için gerekli düzenlemelerin yapılması amacıyla Anayasa’nın 92'inci maddesi gereğince bilgilerinize sunarım.”
Tezkere metinleri, TBMM Genel Kurulu'nda görüşülecek.
