Adana 6. İş Mahkemesi, yürüttüğü bir işe iade davasında, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 3. maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğunu iddia ederek ilgili hükmün iptalini istedi. Söz konusu madde, “Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunması durumunda işe iade talebi için arabulucuya başvurulması halinde, işverenlerin arabuluculuk görüşmelerine birlikte katılması ve iradelerinin uyumlu olması şarttır” ifadesini içeriyordu.
Mahkemenin itirazında, iş sözleşmesi feshedilen çalışanın bir ay içinde arabulucuya başvurmasının yasal bir yükümlülük olduğu ve bu başvurunun işe iade davası açılabilmesi için bir dava şartı niteliğinde olduğu vurgulandı.
İtirazda, asıl işveren-alt işveren ilişkisinin mevcut olması durumunda arabuluculuk başvurusunun her iki tarafa yapılmasını zorunlu kılan kuralın, işçiye asıl işvereni araştırma yükümlülüğü getirdiği belirtildi.
Yüksek Mahkeme, konuyla ilgili yaptığı incelemede, mevcut kuralın Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi ve iptal etti.
KARARDA NE DİYOR?
Anayasa Mahkemesi'nin kararında, söz konusu kuralın işçiye asıl işveren ve alt işvereni araştırma zorunluluğu getirdiği ifade edildi.
Kararda, işçinin asıl işveren ve alt işveren ilişkisinden haberdar olamayabileceği belirtilerek şu değerlendirmelere yer verildi:
“Kural, asıl işveren-alt işveren ilişkisinden habersiz olan bir işçinin, gerçek işvereni tespit ettikten sonra arabulucuya başvurmasını zorunlu kılmakta ve ardından işe iade davası açma hakkını kısıtlamaktadır. Bu durum, işe iade talebinde bulunan işçiye dayanılması güç bir yükümlülük getirmektedir.
Başka bir deyişle, yargılamada taraf sıfatının oluşmasına engel olmayı ve asıl işveren ile alt işverenin arabuluculuk sürecine dahil edilmesini sağlamayı amaçlayan kamu yararı ile işçinin mahkemeye başvurma hakkı arasındaki denge yeterince sağlanamamıştır. Bu nedenle kural, orantılılık ilkesini ihlal etmektedir.”
