ABD Başkanı Donald Trump ile Rus mevkidaşı Vladimir Putin'in önümüzdeki iki hafta içerisinde Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de bir araya gelmesi planlanıyor. Ancak bu buluşmanın tarihi henüz kesin olarak belirlenmiş değil ve Putin'in Avrupa Birliği'ne (AB) girişi, bazı siyasi ve hukuki engellerle karşı karşıya.
Zirve gerçekleştiği takdirde, Putin yıllar sonra ilk kez bir AB ülkesinde bulunmuş olacak. Ancak bunun için önce hava sahası kısıtlamalarını ve uluslararası yaptırımları aşması gerekiyor.
Ulaşım Krizi
Putin'in karşılaşacağı zorlukların başında Budapeşte'ye ulaşmanın yolları geliyor. Rusya'nın, “Uçan Kremlin” olarak bilinen dört motorlu devlet uçağı Ilyushin Il-96, hem ABD hem de AB hava sahasında uçuş yasağıyla karşı karşıya.
Rus lider, ağustos ayında Alaska'nın Anchorage kentinde düzenlenen zirveye gidebilmek için ABD'den özel izin almak zorunda kalmıştı.
AB hava sahası, 2022 yılından beri tüm Rus uçaklarına kapalı. Bu yüzden Putin'in Budapeşte'ye inebilmesi için en az bir AB veya NATO ülkesinden özel geçiş izni alması gerekecek.
Avrupa Komisyonu Sözcüsü Anitta Hipper, “Üye devletler bireysel olarak istisna tanıyabilir” açıklamasında bulundu. NATO da bu konuda kararı üye ülkelere bıraktı.
Rotası Nasıl Olacak?
İngiliz yayın kuruluşu BBC International'a göre, Putin'in doğrudan rotası Rusya'dan Karadeniz'in doğusuna gitmek, ardından Türkiye, Bulgaristan, Romanya veya Sırbistan üzerinden Macaristan'a ulaşmak olacak.
Alternatif bir yol ise Türkiye üzerinden Yunanistan'ın güneyinden geçip Karadağ ve Sırbistan üzerinden Macaristan’a ulaşmayı içeriyor. Ancak BBC, her iki rotanın da sorunlu olduğunu ifade ediyor.
Romanya ve Bulgaristan'ın NATO'nun doğu kanadını güçlendirmesi, Polonya ve Ukrayna hava sahasının ise tamamen kapalı kalması nedeniyle Sırbistan, Rusya ile olan yakın ilişkilerine rağmen AB adayı olması nedeniyle baskı altında kalıyor.
Dahası, ikinci alternatif yolun çok daha uzun olması anlamına geliyor.
UCM Baskısı
Ukrayna savaşı başladığından bu yana, Putin AB'nin yaptırım listesine alınarak malvarlıkları donduruldu ve Ukraynalı çocukların Rusya'ya kaçırılmasındaki rolü nedeniyle Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) tarafından tutuklama kararıyla karşı karşıya kaldı.
Dolayısıyla, Putin Avrupa topraklarına girdiğinde birçok ülkenin Rus lideri yakalama sorumluluğu bulunuyor.
Fakat Macaristan Başbakanı Viktor Orban, ülkesinin UCM'den çekilme sürecinde olduğunu ifade ederek, “Putin'in girişine izin verecek ve güvenliğini garanti altına alacağız” dedi. Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto da Putin'in görüşmelerini başarıyla gerçekleştireceğini ve “güvenli bir şekilde ülkesine döneceğini” belirtti.
Brüksel Olumlu Yaklaşıyor
Brüksel cephesi, Trump-Putin görüşmesiyle ilgili herhangi bir olumsuz görüş belirtmedi. Hatta Avrupa Komisyonu, “Ukrayna'da adil ve kalıcı barışı sağlamayı hedefleyen bir adım olursa bu girişimi memnuniyetle karşılıyoruz” açıklaması yaptı.
Ayrıca, Putin'in üzerindeki seyahat yasağının bulunmadığı yalnızca malvarlığına el konulduğu hatırlatıldı.
