Et İthalatında Hız Kesilmiyor

YURDAGÜL UYGUN / NEFES

Türkiye’de besicilerin yeterli destek görememesi nedeniyle zor günler yaşanıyor ve bu durum, canlı hayvan ile kırmızı et ithalatında artışa yol açıyor. Et fiyatlarını baskılamak amacıyla 2010 yılında başlatılan ithalat faaliyetleri, bu yılın ilk 8 ayında yüzde 99 oranında bir artış gösterdi. Ağustos 2025 itibarıyla, 15 yıl içerisinde 460.2 bin ton kırmızı et için 2.5 milyar dolar harcanırken, toplamda 10.8 milyon baş canlı hayvan için 10.6 milyar dolarlık bir ödeme yapıldı. Bu süreçte kırmızı et ve canlı hayvan ithalatına toplamda 13.2 milyar dolar ödendi. Yılın ilk 8 ayında toplamda 524 bin 945 baş büyük ve küçükbaş hayvan ithalatı gerçekleştirildi ve bu ithalat için 798.7 milyon dolar ödendi. Ayrıca, 43.8 bin ton kırmızı et ithalatına 326 milyon dolar harcandı. Toplam ithalatın değeri 1.1 milyar doları aştı.

Buna rağmen et fiyatları gerilemedi. Dana kıymanın fiyatı 650 lira, dana but sotenin kilosu 940 lira ve dana kuşbaşının fiyatı ise 780 lira seviyesine yükseldi.

‘FİYATLARI YÜKSELTMEKTE’

Tarım Yazarı Gazi Kutlu, hayvancılıktaki dışa bağımlılığın son 15 yıldır artarak devam ettiğini belirterek, “Geçtiğimiz yılın ilk sekiz ayında 254 bin 331 büyükbaş hayvan ithal edilmişti; bu yıl aynı dönemde bu rakam yüzde 99 artışla 505 bin 59’a ulaştı. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı döneminde, günde 2 binden fazla büyükbaş hayvan ithal edildi. Bu durum, mevcut bakanı Cumhuriyet tarihinde en fazla hayvan ithal eden bakan konumuna getiriyor” dedi.

Kutlu, ayrıca, “Sayın Bakan bu hızla yetinmeyip savaşta olan Ukrayna’dan bile et ithal etti. Bu yıl ithal edilen büyükbaşların yüzde 51’i Brezilya’dan, yüzde 47’si Uruguay’dan geldi. Et ithalatının yüzde 68’i ise Polonya’dan yapıldı. Üstelik bu yıl ithal edilen etin ton fiyatı geçen yıla göre 1.071 dolar daha pahalı. Dışarıda fiyatlar artmasa, ithalat miktarı daha da yüksek olacaktı. Türkiye, bu kadar fazla canlı hayvan ve et ithal ediyor ki, dünya piyasasında fiyatları yükseltecek ülkelerden biri haline gelmiş durumda” ifadelerini kullandı.

Vatandaş Et Elde Edemiyor

Gazi Kutlu, yerli besicinin adım adım yok edildiğine dikkat çekerek, “Vatandaş et alamaz bir duruma geldi. Besicilere uygulanan baskı, et fiyatlarını yapay olarak baskılamakta; ancak üreticinin dayanacak gücü kalmadı. Bu yoğun ithalata rağmen hayvan sayısında bir artış yaşanmadı. Yani ne üreticiler kazanıyor ne de vatandaş. Türkiye’de hayvancılık artık çıkmaz bir sokağa girmiş durumda. Mevcut politikalar sürdükçe bu çıkmazdan kurtulmak da mümkün görünmüyor. Ülke hayvancılığı bugün tam anlamıyla bir kaos içinde” şeklinde konuştu.