1 Pirzola 400 TL

SONGÜL DALGIÇ BİLGİLİ / NEFES

Türkiye genelinde kırmızı et fiyatlarındaki artış son bir ayda hızla devam ediyor. Yüksek fiyatlar, etin sofralardan giderek uzaklaşmasına neden olurken, birçok et ürününde yüzde 17 ile yüzde 35 arasında zam gerçekleşti. Süt, Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği’ne (TÜSEDAD) göre, Türkiye'nin dört bir yanında görülen şap hastalığı et fiyatlarının yükselmesine etkide bulundu. Bu hastalık nedeniyle besi hayvanlarında yüzde 30, süt sığırlarında ise yüzde 20 kayıp tahmin ediliyor. Et ithalatına rağmen reyonlardaki fiyat değişimleri hızlandı. İstanbul'da 25 Kasım-20 Aralık tarihleri arasında yağsız kıymanın kilogram fiyatı 700 liradan 900 liraya çıkarak yaklaşık yüzde 29 artış gösterdi. Kuşbaşı etin fiyatı 780 liradan 990 liraya yükselirken, bu artış oranı yüzde 27 olarak kaydedildi. Dana döş fiyatı 750 liradan 880 liraya yükselirken, biftek ise 900 liradan 1.200 liraya çıkarak yüzde 33 oranında bir zam elde etti. Bonfiledeki artış bir önceki seviyesinden 1.700 liradan 2.300 liraya çıkarak yaklaşık yüzde 35 olarak belirlendi. Bir kilogram pirzolanın fiyatı 1.600 liradan satışta. 4 orta boy pirzoladan oluşan bir paketteki bir adet pirzolanın fiyatı ise 400 TL’ye ulaştı.

Kesim Fiyatları Arttı

Ulusal Kırmızı Et Konseyi’nin 18 Aralık verilerine göre, dana karkas kesim fiyatı kilogram başına 559.3 TL’ye çıktı. Bu rakam, bir önceki aya göre yüzde 12, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 59.5 artış yaşandığını gösteriyor. Dana kesim fiyatları, 20 Kasım’da 500 TL, 16 Ekim’de 463 TL, 18 Eylül’de ise 471 TL seviyesindeydi.

Dünyanın En Pahalı Etini Tüketiyoruz

TÜİK verilerine göre, son 4 yılda ortalama gıda fiyatları yüzde 584 artış gösterirken, dana eti fiyatları yüzde 825 ile yükseldi. Türkiye, ayrıca dünyanın en pahalı kırmızı etini tüketen ülkesi konumunda. Dünyada ortalama kırmızı et fiyatı 6.6 dolar iken, Türkiye'de bu rakam 17.8 dolara çıkıyor. Artan fiyatlar da doğrudan et tüketimini etkiliyor. OECD-FAO Tarım Görünümü 2024-2033 raporuna göre, kişi başına yıllık kırmızı et tüketimi OECD ülkelerinde 34.8 kilo, Avrupa’da 34.5 kilo ve dünya genelinde 18.1 kilo seviyelerinde kalırken, alım gücündeki düşüş ve fiyat artışları sebebiyle Türkiye’de bu oran 16.6 kiloda kalıyor.

‘Et Kıtlığı Yaşanmıyor’

Türkiye Kasaplar Federasyonu Başkanı Osman Yardımcı, fiyat artışlarının et kıtlığından kaynaklanmadığını öne sürdü. Yardımcı, “Türkiye’nin hiçbir yerinde et sıkıntısı yok. Her yıl Ramazan ve bayramlar öncesinde benzer durumlarla piyasada algı oluşturuluyor” dedi. Kıyma fiyatlarının yaklaşık 11 ay boyunca 750 lira düzeyinde kaldığını, son dönemde ise 50–60 TL’lik bir artışın yaşandığını belirtti. Yardımcı, esnafın yüksek maliyetlerle ayakta kalmaya çalıştığını ifade ederek, “600 liraya alınan et, kasaba yaklaşık 950 liraya mal oluyor. Esnaf kâr elde edemiyor” şeklinde konuştu.