8.5 Trilyonluk Vergiyi Tüketici Ödeyecek

YURDAGÜL UYGUN / NEFES

Maliye, vergiyi yine vatandaşın üzerinden toplayacak. 2026 bütçesinde, 13.7 trilyon liralık vergi gelirinin 6.5 trilyonunu tüketim üzerinden alınacak vergiler oluşturacak. Toplanan 100 liralık verginin 61.7 lirası dolaylı vergiden toplanacak.

2026 yılı merkezi bütçe kanun teklifi, bugün Meclis plan ve bütçe komisyonuna sunuluyor. Bütçe teklifine göre, toplam bütçe gelirleri 2025’e göre yüzde 26.20 artarken, toplam vergi gelirinin de yüzde 23.55 artması öngörülüyor. Bununla birlikte vergi gelirinin 15.6 trilyon, toplam red ve iadelerin de 1.8 trilyon lira olacağı tahmin ediliyor. Böylece 2026 yılının hedeflenen vergi tahsilatı 13.7 trilyon lira olarak hesaplandı.

DOLAYLI VERGİ YÜZDE 61.7

Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı, 2026 yılında toplanması hedeflenen 13.7 trilyon liranın yüzde 61.7’sini dolaylı vergilerin oluşturduğunu belirterek, “Dolaylı vergi tutarı 8.5 trilyon lira, dolaysız toplam vergi de 5.2 trilyon lira” dedi. Böylece gelecek yıl toplanan her 100 liralık verginin 61.7 lirası vatandaşın aldığı üründen ya da hizmetlerden elde edilecek. Bütçe tasarısına göre, gelecek yıl özel tüketim vergisinin (ÖTV) yüzde 18.80 artarak, 2.1 trilyon liradan, 2.5 trilyon liraya yükselmesi bekleniyor. Dahilde alınan katma değer vergisi (KDV) 3.5 trilyon lira olurken, red ve iadelerle 1.9 trilyon lira olması bekleniyor. Dahilde ve ithalde alınan toplam KDV tutarının 3.9 trilyon lira olması öngörülüyor. Böylece tüketim üzerinden alınan ÖTV ve KDV tutarının 6.5 trilyon liraya çıkması tahmin ediliyor. Tüketim üzerinden alınan vergiler, toplam vergi gelirinin yüzde 48’ini oluşturacak.

3.5 Trilyonluk Gelir Vergisi

Murat Batı, gelir vergisinin 2025 yılında hedeflenen tutara göre, 2026 yılında yüzde 65.42 oranında artmasının öngörüldüğünü belirterek, “Gelir vergisinde özellikle stopaj yoluyla yani çalışanlardan, faiz gelirlerinden, iş yeri kiralamalarından vs. kesilecek stopaj tutarının yüzde 66 oranında artırılması bekleniyor. Bu tutar kanımca oldukça yüksektir. Aslında bu tutar aynı zamanda asgari ücrete kadar gelir vergisi istisnasından dolayı asgari ücretin de beklenenden daha az artacağı yönünde bir işaret” diye konuştu.

Konaklama Vergisi Azalıyor

Bu yıl konaklama vergisi için 19.1 milyar lira gelir hedeflenirken, Murat Batı, bunun sadece yüzde 57’sinin tahsil edildiğini belirterek, “Konaklama vergisi ekseriyetle otellerde kalınması durumunda KDV hariç tutar üzerinden yüzde 2 oranında alınan bir vergi. 2026 yılında ise bu yılki tahsilatın düşük kalmasından dolayı hedef yüzde 5.25 oranında düşürülmüştür” dedi.