Bolu'da geçen ay, Z.A. adlı bir kadın, boğaz ağrısı, mide bulantısı ve baş dönmesi şikayetleriyle İzzet Baysal Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvurdu. Yapılan testler için alınan örnekler İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Beyin ve Nörodejeneratif Hastalıklar Araştırma Laboratuvarı'na iletildi. Test sonuçlarında Z.A.'nın beyin dokusunda 'deli dana' hastalığı tespit edildi ve kadın, İzzet Baysal Devlet Hastanesi'nin palyatif ünitesinde izole bir alanda tedavi edilmeye başlandı.
'Hayvanlarda Ortaya Çıkıyor'
20 yıllık veteriner hekim Ayhan Güneş, deli dana hastalığıyla ilgili önemli bilgiler aktardı. Güneş, hastalığın hayvanlarda oluşumunu şöyle anlattı: “Deli dana hastalığı, ergin sığırların santral sinir sisteminde etkili olan yavaş ilerleyen, nörolojik bir hastalıktır. Daha çok bu hastalık virüsler ve bakterilerle bulaşmaz, prion adı verilen protein moleküllerinin bazı vücut dokularında birikmesiyle ortaya çıkar. Bu moleküller beyin ve santral sinir sistemine yerleşir. Genellikle hayvanlar bu hastalıktan etkilenmektedir.”
'İstemsiz Kas Hareketleri'
Güneş, hastalığa yakalanan hayvanlarda görülebilecek belirtileri aktardı. “Hastalığa yakalanmış bir hayvanda kaslarda istemsiz hareketler, gerginlik, stres durumu ve aniden düşme gibi semptomlar görülebilir. Genellikle hayvanların durumunu gözlemleyerek anlayabiliriz. Hayvanların kaslarındaki istemsiz hareketler açığa çıkar, gerginlik ve stres belirtileri ortaya çıkar ve aniden düşme durumu gerçekleşebilir,” şeklinde konuştu.
Deli Dana Hastalığı İnsana Nasıl Bulaşır?
Hastalığın insanlara bulaşma yollarına da değinen Güneş, “İnsanların, enfekte hayvan etlerini tüketmeleri, kontamine yemlerle doğrudan temasta bulunmaları veya hayvan sakatatlarını direkt olarak tüketmeleriyle bu hastalık insanlara geçebilir. Hastalığı olan hayvanın sakatatları tüketilmemelidir. Eğer yüksek ateşte pişirilirse bulaşma riski azalır,” dedi.
Bununla birlikte, Bolu'daki veya Türkiye'deki hayvanlarda deli dana hastalığının olup olmadığının kesin olarak söylenemeyeceğinin altını çizen Güneş, “Özellikle insanlar et tüketiminde dikkatli olmalı. Kaçak kesim yapılan yerlerden et almaktan kaçınmalı ve mezbahalarda kesilen hayvanların etlerini tercih etmelidir. Eğer et hakkında emin olunmuyorsa, iyi pişirmelerine özen göstermelidir,” şeklinde uyarıda bulundu.
'Tedavisi Yok'
Deli dana hastalığının tedavisi olmadığını da belirten veteriner hekim Ayhan Güneş, şunları söyledi: “Hayvanlar için tedavi imkanı da yok, ya kesiliyorlar ya da ani bir şekilde ölüyorlar. Özellikle insanda deli dana hastalığı, semptomlar gözlemlenmeden tespit edilemiyor. Ancak semptomlar ortaya çıktığında, örneğin titreme veya kaslarda istemsiz hareketler görüldüğünde, iş işten geçmiş oluyor. Bu durumda insanda 6-12 ay içinde ölüm riski bulunmaktadır.”
