ABD'den Avrupa'ya Rusya Uyarısı: Ukrayna'ya Vermeyin

Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere, 210 milyar Euro değerindeki dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna'ya aktarılması konusunda planlar yaparken, ABD'den önemli bir uyarı geldi.

İngiliz The Times gazetesinin bildirdiğine göre, ABD, Ukrayna'yı finanse etmek amacıyla dondurulmuş Rus varlıklarına karşı çıkarak, bu konudaki endişelerini Avrupalı yetkililere özel görüşmelerde iletti.

Bugün gerçekleştirilecek AB zirvesinin, Avrupa liderleri arasında ciddi bir siyasi gerginlik yaratması bekleniyor. Tartışmanın, ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya'yı da karşı karşıya getireceği öngörülüyor. Moskova, olası bir el koyma kararı durumunda “sonsuz misilleme” ile yanıt vereceğini duyurdu.

Meloni, ABD'ye Yakın Duruyor

ABD, Avrupa ülkelerine bu varlıkların ileride geri talep edileceğini açıkça bildirdi. Bu süreçte sınırlı sayıda destekçi bulunsa da, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'nin ABD'ye en yakın isimlerden biri olduğu ifade ediliyor.

ABD iç tartışmalarından edinilen bilgilere göre, “Avrupalılar bu parayı eninde sonunda geri vermek zorunda kalacak” ifadesi, dondurulan Rus fonlarının Trump'ın Ukrayna savaşı için önerdiği çözüm planının ana unsurlarından biri olduğunu vurguluyor.

Zelenskiy Brüksel'de Destek Arayacak

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'nin, bugün Brüksel'deki AB liderlerine dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna'ya destek için kullanılmasını talep etmesi bekleniyor.

Son bir hafta içerisinde ABD'nin, perde arkasında Avrupalı ülkeleri bu adımdan vazgeçirmeye yönelik yoğun bir diplomasi yürüttüğü aktarılıyor. Bu çabalar, Trump'ın Ukrayna'ya yönelik ABD finansmanını kesme kararının, Kiev'deki bütçe krizini daha da derinleştirdiği bir dönemde gerçekleşiyor. AB planı, Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer'ın desteğiyle bu krizi hafifletmeyi amaçlıyor.

Ukrayna'nın nisan ayı itibarıyla nakit sıkıntısı çekeceği ve önümüzdeki iki yıl içinde sivil ve askeri harcamalar dahil toplamda 135 milyar Euro'luk finansmana ihtiyaç duyacağı öngörülüyor.

AB İçinde Görüş Ayrılıkları

AB, Rus varlıklarını şu anda kalıcı olarak dondurmuş durumda. Ancak bu fonların nasıl kullanılacağına ilişkin karar, üye ülkelerin büyük çoğunluğunun onayını gerektiriyor. Brüksel'deki zirvede, başta Belçika olmak üzere bazı ülkelerin itirazlarına rağmen, Ukrayna'yı finanse etmek adına bu varlıklara el konulması seçeneğinin gündeme gelmesi bekleniyor.

ABD'nin, AB'nin Rus varlıklarını Ukrayna'ya verilecek bir kredi için teminat olarak kullanma düşüncesine de karşı çıktığı ifade ediliyor. Washington, bu adımın ateşkes konusunda teşvikleri azaltarak savaşı uzatacağına inanıyor. Üst düzey bir Ukraynalı yetkili, “ABD yönetimi Avrupa ülkelerine Rus varlıklarının Ukrayna'yı desteklemek amacıyla kullanılmasından vazgeçmeleri konusunda baskı yapıyor” dedi.

Geçen ay sızdırılan 28 maddelik ABD barış planında, dondurulan Rus fonlarından 100 milyar doların Ukrayna'nın yeniden inşası için ABD liderliğinde kullanılmasının öngörüldüğü, kalan 200 milyar dolardan fazla tutarın ise ABD-Rusya ortak yatırım fonuna aktarılmasının planlandığı belirtilmişti.

İtalya, Belçika ve Diğer Ülkeler Endişeli

(…) (…)

ABD'li bir yetkiliye göre, aralarında İtalya ve Belçika'nın bulunduğu bazı Avrupa ülkeleri, kamuoyu önünde karşı çıkmamak adına Washington'dan arka planda müdahale talep ediyor. Bu ülkelerin, uzun vadeli yatırımların zarar görmesinden ve finansal sistemlerinin güvenilirliğinin sarsılmasından endişe duyduğu aktarılıyor.

Beyaz Saray, dondurulmuş varlıklarla ilgili özel görüşmelerin detaylarına ilişkin yorumda bulunmadı. Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Anna Kelly, “Bu görüşmelere katılmamış anonim kaynaklardan gelen spekülasyonlar ciddiye alınmamalı” dedi.

Kelly, ABD'nin tek hedefinin “Joe Biden'ın beceriksizliğiyle başlayan ve binlerce gereksiz ölüme yol açan bu çatışmaya barış getirmek” olduğunu ifade etti. Hem Ukrayna hem de Rusya'nın dondurulmuş varlıklar konusunda net duruşları olduğunu vurgulayan Kelly, ABD'nin rolünün taraflar arasında bir anlaşmaya zemin hazırlamak olduğunu belirtti.

Avrupa'da Bölünme Derinleşiyor

Politico'nun haberine göre, Rusya Ulusal Varlık Fonu Başkanı, ABD'nin Ukrayna Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve Trump'ın damadı Jared Kushner'ın da aralarında bulunduğu ABD ve Rus yetkililerin bu hafta sonu Miami'de bir araya gelmesi bekleniyor.

Avrupalı diplomatlar, Washington'dan gelen baskının giderek arttığını belirtiyor. Bir AB yetkilisi, “ABD, böl ve yönet taktiği uyguluyor” yorumunu yaptı.

İtalya Başbakanı Meloni, kamuoyu önünde temkinli bir tutum sergileyerek, Rus varlıklarının kullanılabilmesi için “sağlam bir hukuki zemin” gerektiğini vurguladı. Meloni, yalnızca Belçika'daki varlıklara odaklanmanın “kısa görüşlü” olacağını belirtti.

Euroclear ve Finansal Riskler

Brüksel merkezli Euroclear, uluslararası yaptırımlar kapsamında 185 milyar Euro tutarındaki Rusya Merkez Bankası fonunu elinde bulunduruyor. Bu miktar, AB'nin planladığı “tazminat kredisi”nin ana bölümünü oluşturuyor. Ancak kuruma yönelik olası bir kredi notu düşüşü ve Belçika ekonomisi için büyük mali yükler oluşabileceği endişesi dile getiriliyor.

AB, Ukrayna için 90 milyar Euro sağlamayı, G7 ülkelerinden ise 45 milyar Euro katkı almayı planlıyor. Kalan 120 milyar Euro'luk Rus varlığının ise Rusya ile müzakerelerde kaldıraç olarak veya gerektiğinde Moskova'ya iade edilmek üzere rezerve tutulması öngörülüyor.

Merz Planda Israrcı

Tüm itirazlara ve Rusya'nın tehditlerine rağmen, üst düzey bir AB yetkilisi, Almanya'nın liderliğindeki planın arkasında “çok büyük bir çoğunluk” olduğuna dikkat çekti.

Almanya Başbakanı Friedrich Merz, ZDF'ye yaptığı açıklamada, “Savaşın gidişatını değiştirmek ve Rus ordusunun ilerlemesini durdurmak için elimizdeki tüm araçları kullanmalıyız. Hukuki ve siyasi riskler var ama artık bu kararları alma zamanı” dedi.

Merz, varlıklara el koyma kararının ihtimalini “yüzde 50-50” olarak değerlendirirken, Belçika'nın vetosunun acil antlaşma yetkileriyle aşılabileceğini açıkladı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ise olası bir el koyma durumunda ülkesinin döviz rezervlerini Belçika'dan çekmeye hazırlanıyor.

AB içinde muhalefetin nitelikli çoğunluk oylama sonucunda aşılması mümkündür ancak bu adımın siyasi olarak son derece sarsıcı olacağı ve Birliğin derin şekilde bölündüğünü gösterdiği ifade ediliyor.

Fransa'nın da süreçte önemli bir rol oynaması bekleniyor, zira Paris, Fransız finans kuruluşlarında tutulan 18 milyar Euro'luk Rus varlığı nedeniyle planlara mesafeli yaklaşıyor.