Avrupa Birliği (AB), yeni aday ülkelerin Birlik'e katılma sürecinde, ilk aşamada tam oy ve veto hakkı olmaksızın üyeliği mümkün kılmayı değerlendiriyor.
AB'nin kaynaklarına göre, Birlik içinde Macaristan'ın vetosunu aşarak Ukrayna'nın üyelik sürecinde ilerleme kaydedebilmek adına çeşitli formüller üzerinde duruluyor.
Bu öneriler arasında, “kabul edilecek yeni üyelerin başlangıç aşamasında tam oy ve veto hakkı olmadan katılım sağlaması” en fazla dikkat çeken seçenek olarak öne çıkıyor.
Söz konusu öneri, 23 Ekim'de gerçekleştirilecek AB zirvesinde liderlerin gündemine alınacak. Ancak bu aşamada “devrim niteliğinde” bir karar alınması beklenmiyor.
AB içerisinde uzun süredir, karar alma süreçlerinde oybirliği yerine nitelikli çoğunlukla karar verilmesine yönelik reform önerileri ele alınıyor.
Özellikle dış politika ve genişleme konularında tek bir üye devletin vetosunun süreci durdurması, AB’nin etkinliğinin zayıf olduğu eleştirilerini beraberinde getiriyor.
Bazı üye ülkeler, veto hakkının aşamalı olarak sınırlandırılmasını ve çoğunluk oylamasının daha kapsamlı alanlarda uygulanmasını savunuyor.
Ancak bu tür reformların gerçekleştirilmesi, anlaşmaların gözden geçirilmesini gerektirdiği için tüm üye ülkelerin onayını almayı gerektiriyor ve süreç yavaş ilerliyor.
Ukrayna'nın Üyelik Süreci
Ukrayna, Rusya'nın 24 Şubat 2022'de başlattığı savaşın ardından 28 Şubat 2022'de AB'ye üyelik başvurusunda bulundu.
AB Komisyonu, başvuruya dair değerlendirmesini 17 Haziran 2022'de açıkladı ve ardından 23 Haziran 2022'de AB Konseyi, Ukrayna'ya aday ülke statüsü verdi.
AB Konseyi, 14-15 Aralık 2023'te gerçekleştirdiği zirvede, Ukrayna için müzakerelerin başlatılması yönünde karar aldı.
Ancak üyelik müzakerelerinin başlaması için gerekli olan hükümetlerarası konferans henüz toplanmadı. Sürecin ilerlememesinin gerekçesi olarak özellikle Macaristan’ın vetosu öne sürülüyor.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Ukrayna'nın AB üyeliğine karşı duyduğu olumsuz tutumu kamuoyuna sıkça yansıtıyor.
