Altın Rallisi: Çin'in Sırrı

Çin'in resmi olarak açıkladığı altın alımları, kayıtlara geçmeyen işlemlerle çok daha üzerinde bir performans sergiliyor. Bu durum, ülkenin dolar bağımlılığını azaltmaya yönelik stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

İngiliz Financial Times (FT) gazetesinde yayımlanan “Çin'in Gizli Altın Alımları Rekor Ralliyi Körüklüyor” başlıklı haberde, analistler bu görünmez talebin, altın fiyatlarındaki rekor yükselişin başlıca sebeplerinden biri olduğunu belirtiyor.

Çin Merkez Bankası'nın bu yıl kamuoyuna duyurduğu altın alımları oldukça düşük seviyelerde. Haziran ayında 2,2 ton, Temmuz ayında 1,9 ton ve Ağustos'ta da sadece 1,9 ton altın satın alındığı açıklandı, ancak piyasa uzmanları bu verilerin güvenilir olmadığını düşünüyor.

Société Générale analistlerine göre ticaret verileri, Çin'in toplam alımlarının 2024'te 250 tona ulaşabileceğini gösterdi. Bu miktar, küresel merkez bankası talebinin üçte birine tekabül ediyor.

Grafikte koyu mavi alanlar resmi olarak bildirilen altın alımlarını; açık mavi alanlar ise resmi olarak rapor edilmemiş alımları göstermektedir.

Piyasa Tahminleri Zorlaşıyor

Son yıllarda merkez bankalarının artan altın talebi, fiyatların ons başına 4 bin 300 doların üzerine çıkmasına neden oldu. Dünya Altın Konseyi verilerine göre, ABD dışındaki küresel rezervlerde altının payı son on yılda yüzde 10'dan yüzde 26'ya yükseldi.

Ancak giderek daha az ülke, aldığı altını IMF'ye raporluyor. Dört yıl önce resmi alımların yaklaşık yüzde 90'ı bildirildiği halde, bu oran günümüzde üçte bir seviyesine geriledi.

Merkez bankalarının altın işlemlerini gizli tutmasının ardında, hem politik nedenler hem de piyasayı manipüle etmemek amacı yatıyor. Altın, özellikle gelişmekte olan ülkeler için ABD dolarına karşı bir güvenli liman olarak görülüyor. Bu nedenle bazı ülkeler, özellikle ABD yönetimiyle ilişkilerin zarar görmesinden endişe ederek alım bildirimlerini gizli tutmayı tercih ediyor.

Çin'in Altın Rezervleri Ne Kadar?

Uzmanlar, resmi verilerin gerçeği yansıtmadığını savunuyor. Japonya Kıymetli Madenler Piyasası Birliği Direktörü Bruce Ikemizu, Çin'in gerçek altın rezervinin yaklaşık 5 bin ton olabileceğini, bu miktarın resmi rakamların iki katı olabileceğini ifade ediyor.

Çin'deki altın alımları, yalnızca merkez bankasının bağlı olduğu devlet döviz idaresi üzerinden değil, ayrıca egemen varlık fonu ve ordu gibi açıklama zorunluluğu olmayan kurumlar aracılığıyla da gerçekleştiriliyor. Bu durum, toplam alım miktarının hesaplanmasını daha da zorlaştırıyor.

Çin'in Londra üzerinden yaptığı altın ithalatı, resmi alımları tahmin etmek için kullanılan önemli bir gösterge konumunda. Société Générale, bu verileri baz alarak döviz idaresinin bu yıl 250 ton altını ülkeye getirebileceğini belirtiyor.

Bir başka yöntem ise, Çin'in net ithalatı ile yerel üretim ve ticari bankalar ile perakende tüketicilerin elindeki altın miktarı arasındaki farkı hesaplamak. Pekin merkezli Plenum Research'e göre bu “açıklanamayan fark”, 2023 yılında 1351 ton, 2022'de ise 1382 ton düzeyindedir. Bu rakamlar, o yıllarda kamuya açıklanan altın alımlarının altı katından fazladır.

Grafikte 2025 yılında ülkelerin resmi olarak raporladığı net altın alımları bulunmakta. Türkiye, listede Polonya'nın ardından ikinci sırada yer alıyor.

Dünyanın En Büyük Altın Üreticisi

Çin, küresel altın üretiminin yüzde 10'unu gerçekleştirerek dünyanın en büyük altın madencisi konumundadır. Bu, ülkenin rezervlerinin ithalata bağımlı olmadığı ve yerli üretimden de gizlice alım yapabileceği anlamına gelir.

Çin, altın rezervlerini genişletirken gelişmekte olan ülkelere kendi altınlarını ülke içerisinde depolama çağrısında da bulunuyor. Kamboçya'nın, yeni aldığı ve yuan ile ödenen altınları Şanghay Altın Borsası kasalarında tutma kararı buna örnek teşkil ediyor.

Gerçek Rakamı Bilmek İmposibledir

Piyasalardaki belirsizlik nedeniyle birçok uzman, Çin'in gerçek alım miktarını tahmin etmeyi reddediyor.

BullionVault'ın araştırma direktörü Adrian Ash, “Sonuçta bu tamamen bilinemez bir durum. Her analiz yöntemi, Çin'in gizemli altın piyasasının yalnızca ufak bir kısmını gösterebiliyor” diye belirtiyor.