Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) bağlı Metro İstanbul Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi'nin işlettiği M9 Ataköy-Olimpiyat metro hattında sesli anons sisteminin erişilebilirlik standartlarına uymadığı gerekçesiyle ayrımcılık yasağının ihlaline hükmetti. Bu ihlal sonucunda İBB'ye üst sınırdan 204 bin 285 lira idari para cezası kesildi.
'Ayrımcılık Oluşturuyor'
TİHEK'ten yapılan açıklamaya göre, kurum, görme engelli bir vatandaşın M9 Metro Hattı'nda karşılaştığı sorunları inceleyerek sesli anons sisteminin erişilebilirlik standartlarına uygun olmadığını tespit etti. Şikayette, bazı vagonlarda sesli anonsun hiç yapılmadığı ve diğer bazı vagonlarda ses seviyesinin oldukça düşük olduğu belirtilerek, bu durumun görme engelliler için erişilebilirlik standartlarını ihlal ettiği ve engellilik temelinde ayrımcılığa yol açtığı ifade edildi.
'Teknolojik Ömrü Dolu' Savunması
İBB iştiraki Metro İstanbul A.Ş, yaptığı savunmada trenlerdeki yolcu bilgilendirme sisteminin teknolojik ömrünü doldurduğunu, yedek parça üretiminin sona erdiğini ve bu nedenle revizyon yapılması gerektiğini belirtti. Ancak manuel anonslarla bilgilendirme yapılmaya devam edildiği ifade edildi.
TİHEK, İstanbul Valiliği Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü bünyesinde kurulan Erişilebilirlik İzleme ve Değerlendirme Komisyonundan alınan 18 Eylül 2025 tarihli raporla M9 hattında güzergah, durak, kalkış ve varış bilgilerini içeren sesli anonsların yapılmadığını ortaya koydu.
Para Cezası Verildi
Bütün bu bilgiler ışığında TİHEK, İBB'nin metro hattındaki yolcu bilgilendirme sistemleri için gerekli erişilebilirliği sağlamadığına karar verdi. İhlalin etkileri, sonuçlarının ağırlığı ve muhatabın ekonomik durumu göz önünde bulundurularak, İBB'ye 204 bin 285 lira idari para cezası uygulanması oy birliğiyle karara bağlandı.
Kurul, erişilebilirliğin sadece teknik bir mesele olmanın ötesinde, temel bir insan hakkı olduğunu ve engelli bireylerin kamu hizmetlerinden eşit şekilde yararlanmasını sağlamanın devletin pozitif bir yükümlülüğü olduğunu vurguladı.
