Gazze'deki ateşkes, zaman zaman İsrail'in saldırılarıyla ihlal edilse de Filistinliler, savaş öncesi yaşamlarına dönmeye çabalıyor. Ancak, nakit sıkıntısı, savaşı fırsata çevirmek isteyenlerin kurbanı olmaktan kaçınan Filistinlileri, ellerindeki sınırlı parayı nasıl kullanacakları hususunda zor durumda bırakıyor.
İki yıl süren savaş süresince evler, okullar ve diğer kuruluşlar gibi büyük hasar görmüş bankalar, ateşkesin duyurulmasından altı gün sonra, yani 16 Ekim'de yeniden faaliyete geçmeye başladı.
PARA ÇEKEMİYORLAR
Bankalar önünde uzun kuyruklar oluşmasına rağmen çoğu Filistinli hayal kırıklığı yaşıyor.
Filistin Bankası'nın önünde bekleyen ve altı çocuk babası olan 61 yaşındaki Wael Abu Fares, İngiliz haber ajansı Reuters'a verdiği demeçte, “Bankada nakit para yok. Sadece evrak işlerini halletmek için buraya geliyor ve geri dönüyoruz” dedi.
Bölgedeki insanlar, marketten gıda almak veya faturaları ödemek gibi günlük işler için nakit paraya ihtiyaç duyuyor. Ancak, savaşın başlamasıyla birlikte İsrail, ablukayla sadece gıda ve tıbbi malzeme yardımlarını değil, banknot akışını da durdurdu.
KOMİSYONCULARA FAHİŞ ÜCRET ÖDEDİLER
Gazzeli ekonomist Muhammed Ebu Jayyab, Reuters'a verdiği demeçte, “Bankalar açık olsa da daha çok elektronik işlemler yapılıyor, para yatırılıp çekilmiyor. İnsanlar maaşlarını bozdurmak için açgözlü komisyonculara başvuruyor ve yüzde 20 ila 40 arasında değişen yüksek komisyonlar ödemek zorunda kalıyorlar” ifadesinde bulundu.
Yedi çocuk annesi Iman al-Jabari, banka işlemlerinin bir saatten kısa sürdüğü günleri özlediğini belirterek, şu anda bir işlem için iki veya üç gün boyunca uğraşmak gerektiğini ifade etti. “Bu bekleyiş sonucunda yalnızca 400-500 şekel (123-153 dolar) alabiliyorsunuz” diyen anne, “Bu parayla ne alınabilir ki?” diyerek ekledi.
YENİ GEÇİM KAYNAĞI: NAKİT PARAYI ONARMAK
Öte yandan, nakit sıkıntısı bazı Filistinlilere yeni bir geçim kaynağı sundu. Örneğin, bazıları temel ihtiyaçlarını karşılamak için hasarlı banknotları onarıyor. 40 yaşındaki Manal el-Saidi de bu insanlardan biri.
Saidi, “Çalışıyorum ve 20-30 şekel (6-9 dolar) kazanıyorum” diyerek, bu işi bir somun ekmek veya akşam yemeğinde kullanabileceği fasulye falafel gibi şeyler karşılığında yaptığını söyledi.
Bazı Filistinliler, yumurta ve şeker gibi çok küçük ihtiyaçlar için bile banka uygulamalarından elektronik transfer yapmak zorunda kalıyor; ancak bu durumda satıcı ek ücretler talep edebiliyor.
Gazze'deki nakit sorunu, ABD Başkanı Donald Trump'ın 20 maddelik barış planında yer almadığı için konuyla ilgili belirsizlik devam ediyor.
