Enflasyonla Mücadele: Faiz İlaç Etkisini Gösteremedi

Merkez Bankası, enflasyonla mücadele amacıyla faiz oranlarını uzun süre yüksek tutma kararı aldı. Ancak, pazarda, manavda ve markette fiyatlar ya aynı kaldı ya da arttı. Sorun, tüketicilerin fazla harcamasında değil, üreticilerin elektrik, mazot, kira, gübre ve nakliye maliyetlerini karşılamakta zorlanmasından kaynaklanıyor. Maliyetlerdeki artışın daha derin sebepleri bulunuyor. Nitekim, yaz aylarında yükselişine kısa bir ara veren enflasyon tekrar artış göstermeye başladı.

Bu kısa mola, piyasalarda faizlerin düşüşe geçeceği konusunda bir umut oluşturmuştu. Ancak beklenen gelişmeler gerçekleşmedi. Yaz aylarındaki hızlı indirim kadar olmasa da, Merkez Bankası geçen hafta politika faizini 1 puan düşürdü. Beklentiler ise faizin yönünün enflasyonla belirleneceği yönünde. Ekonomistler, artık faizlerle oynayarak enflasyonu kontrol etme döneminin sona erdiğini savunarak, “yapısal reformlar yapılmadığı sürece bu durum düzelmez” diyor.

1-2 PUANLIK İNDİRİMİN ANLAMINI KAYBETMESİ

Geçtiğimiz hafta yapılan faiz indirimi, Merkez Bankası’nın açıklamalarıyla çelişkili bulunduğu için ekonomistler tarafından eleştirildi. 1-2 puanlık indirimin çok da önemli olmadığı ve Merkez Bankası üzerinde baskı olmadan faiz indirimi yapılmayacağı ifade ediliyor. Ekonomistler, enflasyonu kontrol etme döneminin faizle sağlanamayacağının altını çiziyor.

Geçmişteki enflasyon ve faiz trendleri üzerinden de örnekler veren ekonomistler, Ağustos 2023'te yüzde 25 olan politika faizinin, 2024 yılının mart ayına kadar 50’ye yükseldiğini ancak enflasyon artışının devam ettiğini belirtiyor. Enflasyon karşısında faiz silahının yetersiz kalması sonucu, enflasyondaki çıkış hızının kesildiği, ancak yine de enflasyonun hedeflenenin üzerinde seyrettiği ve bu durumun faiz artışının tek başına fiyat istikrarı sağlamaya yetmediğini gösterdiği vurgulanıyor.

Kalkınma Vizyonu Şart

FAİZ artışlarının tek başına fiyat istikrarı sağlamayacağına dikkat çeken Ekonomist Güldem Atabay, “Siyasi müdahalelerden uzak, kredibilitesi güçlü bir merkez bankası ve güven veren kurumlarla birlikte enerji, tarım ve sanayi politikalarının eşgüdümlü bir kalkınma vizyonu olmadan, düşük enflasyonla fiyat istikrarı sağlanamaz” şeklinde konuştu.