İsrail, Gazze'de tutuklayarak aylarca esaret altında tuttuğu yüzlerce Filistinlinin maruz kaldığı insanlık dışı muameleleri, İngiliz gazetesi The Guardian'a anlattı.
33 yaşındaki Nasim el Radi, 22 ay boyunca rehine tutulan Filistinliler arasında yer alıyor. Serbest kaldıktan sonra ilk gördüğü manzaranın “bulanık” olduğunu ifade eden el Radi, bu bulanık görünümün sebebinin serbest bırakılmadan hemen önce İsrailli gardiyanlar tarafından dövülmesi olduğunu belirtti.
El Radi, gözünden aldığı tekmenin etkisiyle hâlâ net göremediğini, ayrıca işitme kaybı ve cilt enfeksiyonları gibi sağlık sorunları yaşadığını aktardı.
Serbest Kalınca Ailesinin Ölümünü Öğrendi
Beyt Lahiya'da devlet memuru olarak görev yapan El Radi, 9 Aralık 2023 tarihinde alıkonuldu. Suçlamasız bir şekilde 100 günü yer altında olmak üzere toplamda 22 ay boyunca çeşitli gözaltı merkezlerinde tutulan El Radi, pazartesi günü serbest bırakılan 1700 Filistinli arasındaydı.
Ailesine ulaşmaya çalışırken eşinin ve üç çocuğunun öldüğünü öğrendiğini belirten El Radi, “Serbest kaldığım gün, en küçük kızım Saba'nın üçüncü doğum günüydü. Ona hediye alacaktım ama artık yok. Sevinmem gereken gün, en acı günüm oldu.” şeklinde konuştu.
Her Gün İşkenceyle Uyanıyorduk
El Radi, son olarak tutulduğu Nefek Çölü'ndeki Nafka hapishanesinde yaşadığı korkunç deneyimleri şöyle aktardı: “Kapılar açılır, askerler köpeklerle içeri girer, 'Yere yat!' diye bağırarak herkesin üstüne çullanırdı. Bu artık bir rutin haline gelmişti.”
14 kişinin beş kişilik hücrelere kapatıldığını, sağlık hizmetinin ise yetersiz olduğunu vurgulayan El Radi, kirli yataklar nedeniyle mantar ve cilt hastalıklarının sıklıkla görüldüğünü ifade etti.
Aynı hapishaneden kurtulan 22 yaşındaki üniversite öğrencisi Muhammed el Asaliya ise uyumasına bile izin verilmediğini ve sürekli ses işkencesine maruz kaldığını aktardı. El Asaliya, “'Disko' dedikleri bir odada, iki gün boyunca durmaksızın yüksek sesle müzik çalıyorlardı. Bazen soğuk suyla, bazen biber gazıyla işkence ediyorlardı.” dedi.
Kilo Kaybı ve Sağlık Problemleri
Her iki erkeğin de hapiste kaldıkları süre boyunca ciddi kilo kaybı yaşadıkları tespit edildi. El Asaliya, 75 kilodan 42 kiloya düşerken, El Radi 93 kilodan 60 kiloya düştü.
İsrailli insan hakları örgütü B’Tselem, Filistinli esirlere uygulanan bu muameleyi “yerleşik kötü muamele ve işkence politikası” olarak nitelendiriyor. İsrail hapishane idaresi ise konu hakkında herhangi bir yorumda bulunmuyor.
Serbest bırakılan esirlerin çoğu Gazze'deki Nasır Hastanesi’ne götürüldü. Hastanenin halkla ilişkiler müdürü Eyad Kaddih, “Vücutlarında dayak izleri, kırıklar, kelepçe yaraları vardı. Çoğu açlıktan, susuzluktan tükenmiş haldeydi.” ifadelerinde bulundu.
İsrailli insan hakları örgütü İsrail'de İşkenceye Karşı Kamu Komitesi (PCATI), 7 Ekim 2023 sonrasında yapılan tutuklamaların hukuki dayanağının zayıflatıldığını, Aralık 2023'te çıkarılan yasa değişikliğiyle artık bir subayın “makul şüphesi” ile tutuklama yapabileceğini duyurdu.
