Sakarya'nın Hendek ilçesinde 15 Eylül 2024 tarihinde meydana gelen makarna fabrikası patlamasında 5 kişinin yaşamını yitirdiği ve 26 kişinin yaralandığı olaya ilişkin davada, 6 sanığa verilen hapis cezalarının gerekçeleri açıklandı.
Sakarya 7. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından fabrika müdürü V.U. ve patlamadan korunma dokümanını hazırlayan İ.B.'ye 11 yıl 8 ay, iş güvenliği uzmanı D.T., elektrik bakım sorumlusu Y.T. ve değirmen sorumlusu Ö.K.'ye 8 yıl 4 ay, idari işler sorumlusuna ise C.B.'ye 3 yıl 4 ay hapis cezası verildi. Açıklanan 72 sayfalık gerekçede, sanıklar, müştekiler ve tanık beyanlarının yanı sıra bilirkişi raporu, olay yeri ve itfaiye raporları, kamera kayıtları gibi belgeler dikkate alındı.
Kararda, fabrikanın geçmişte de elektrik kaynaklı yangınlara maruz kaldığı, elektrik sisteminde zaman zaman arızalar yaşandığı ve temizlik yapılmasının genellikle pazar günlerine aksadığı bilgileri yer aldı. Özellikle değirmen bölümünde tozlanmanın sık yaşandığı belirtildi.
Patlamadan kısa bir süre önce, tozlu bir ortamda kıvılcım çıkarabilecek bir spiral kesim işlemi yapıldığı, “Patlamadan Korunma Dokümanı”nın temizlik planlarına göre “temiz” kabul edilerek hazırlanmasının gerçek durumu yansıtmadığı vurgulandı. Alınan eğitimlere rağmen denetim ve kontrol mekanizmalarının yetersiz olduğu, bu sebeple patlama riskinin önlenmesi için gerekli dikkat ve özenin gösterilmediği ifade edildi.
Kararın gerekçesinde, enerji odasının yeni inşa edilen değirmen bölümünde zemin kattaki binanın ortasında yer aldığı, panolarda ısınan havanın bacadan tahliye edildiği ancak oluşan negatif basınca bağlı olarak temiz havanın değirmen bölgesine tozlu ortamdan girdiği bilgisi verildi. Panoların yeterli temiz hava alamadığından kapak ve odaların açık bırakıldığı tespit edildi.
Toz Sensörü Bulunmuyor
Gerekçelerde, değirmen bölümündeki toz birikiminin ve temizlik sorunlarının takip edilmesi için toz sensörlerinin bulunmadığı belirtildi. Kamera kayıtlarına göre, yangının değirmen bölümünün zemin katında yaklaşık 1 saniye içinde oluştuğu ve patlamanın sebebinin yoğun toz birikimi olduğu kaydedildi.
Fabrikanın temizlik kayıtlarına göre elektrik panolarının her 6 ayda bir temizlenmesi gereken bir program belirlendiği, bu durumun kapakları açık bırakılan panolarda toz birikmesine sebep olduğu ifade edildi.
Paketleme bölümünde yapılan incelemede, pano kapaklarının açık ve tozla kaplı olduğuna dair bilgiler verildi. Ayrıca, pano içinde poşetler içerisinde yabancı cisimlerin tespit edildiği aktarıldı.
Bilirkişi raporuna göre V.U. ve İ.B.'nin 1. derece, D.T., Ö.K., Y.T. ve C.B.'nin ise 2. derecede sorumlu olduğu ifade edildi. Bilirkişi raporunun olayın oluş biçimi, teknik sebepler ve sorumluluklar açısından yeterli ayrıntıyı sağladığı ve tarafların itirazlarının raporun esasını etkilemediği belirtildi.
Gerekçeli kararda, olayın Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 13. maddesi kapsamındaki bir iş kazası olduğu aktarılarak, patlamanın detaylarına yer verildi. Yangına neden olan kaynak noktasının zemin katındaki elektrik panoları olduğu, kıvılcımın toz patlamasına yol açarak tüm bölgede patlamaya neden olduğu sonucuna varıldığı ifade edildi.
