Yozgat Tarım ve Orman İl Müdürlüğü'ne göre, il genelinde yaklaşık 42 bin 227 çiftçi, 4 milyon 648 bin dekar alanda tarımsal faaliyetlerde bulunuyor.
Bölgedeki çiftçiler, son iki yıldaki kuraklık, dolu, sel ve don olayları nedeniyle ürün elde edemiyor. Bu sebeple, kredi borçlarını ödeyebilmek adına bir kısmı tarlasını, traktörünü ve hayvanlarını satarak küçülmeyi tercih etti.
Elindeki para ile borçlarını kapatan çiftçiler, yeni sezon için yeniden borçlanarak topraklarını ekmeye başladı.
Sorgun ilçesindeki çiftçilerden Durak Altan, 65 yıldır traktörle çalıştığını ve bu yıl 75 yaşına bastığını belirtti. “Bu yıl, 2021 gibi çok zor günlerden geçiyor. Devletin bu sıkıntılara bir nebze olsun çözüm bulması gerekiyordu,” dedi.
Altan şunları ifade etti:
“Arabamı ve traktörümü sattım, borçlarımı ödedim. Çiftçi bitik, tamamen tükenmiş. Üretim bitti, maliyetleri karşılayamıyoruz. Geçen yıl 19 bin lira olan gübre, bu yıl 36 bin 500 lira. Peki ben nasıl üreteceğim?
Bir litre mazot 55-60 lira olmuş. 12 liraya satılan buğdayla bir litre mazot almak için 4,5 kilo buğday vermek zorundayım. Maliyetler çok yükseldi, pancarın dönüm maliyeti en az 10 milyon lira. Geçen yıl bu arazinin dönümünü 4 bin lira kiralamış olan adam şimdiki kazancıyla ne yapacak?
Pancar başına kar etmesi için ne yapabilir? 2 bin, 3 bin liraya satacağı işlerin ardından girdi maliyetleri 3 bin lira. Ne kazanabilir ki çiftçi?
Devlet çiftçiye yardım etmiyor, zengine yardım ediyor. Üretimi durduracağım, bu yılman dönemi kapanacak. Zaten ailemden kimse kalmadı. ‘Sen ne kazandın bu 60 yılda ki ben ne kazanayım?’ diyen çocuklar gitti, ben kaldım.
Ben de 75 yaşındayım. Artık boş durmak zorundayım çünkü bu yükü taşıyamıyorum. Kuraklık yaşandı, ama devletten bu konuda aldığım hiçbir destek yok. Geçen yıl ektiğim tohum için ton başına 4 bin lira destek vaadi vardı. Ektim ve biçtim, ama hala destek bekliyorum. Nasıl yaparım ki? Artık koşuşturamıyoruz. Çiftçilik bitti.”
'Bize Verdiği 16 Bin 800 Lira'
Durak Altan, kiraların 15-20 bin lira civarında olduğunu ve emekli maaşının sadece 16 bin 800 lira olduğunu hatırlatarak, şu sözleri ekledi:
“Adam birçok yerden 50 veya 100 bin lira oturum parası alırken, bana sadece 16 bin 800 lira verildi. Kiranın en düşük olduğu yer Ankara'da bile 15-20 bin lira. Üç tane kiram var ve ne zaman artırım olsa, 'Ne artırıyorsan artır' diyorum. Çünkü vatandaş geçim derdinde. Benim bir şehidim var.
Kütahya Tavşanlı'da zamanında şehidim olmuştu. Şimdi ise 5-6 milyon Suriyeli besleniyor. Biz ne yapacağız? Önce kendi acımıza bakmalıyız. Kendi evim, sonra komşum; ama ikisi de yok. Çoğu insan asgari ücretle çalışıyor ve ekmek bulmakta zorlanıyor.
Üretim yok ama ithalat artıyor. Yetiştirdiğim şeylerin değerini vermezsen, dövizimizi yurt dışına göndereceğiz. Bu memleket bizim, burada yaşayan insanlar olarak bizler de bu toprakların sahibiyiz. Çiftçi bitmiş durumda, başka bir şey demem. Ben bir araba ve traktörümü satarak borçlarımı kapatmaya çalışıyorum. Gübremi ve mazotumu almaya çalışmak için bunları yaptım.”
