İmar Rantına Engel Olanlara Hesap Soruluyor

AYTUNÇ ERKİN / NEFES

Dün…

İçişleri Bakanlığı, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş hakkında “imar usulsüzlüğü” iddiasıyla soruşturma izni verdiği haberini kamuoyuna açıkladı. Bu kararın, Gölbaşı ilçesi Dodurga-İncek Mahallesi'ndeki bazı alanlara ilişkin imar planlarının, idari yargı tarafından iptal edilmesine rağmen uygulanmadığı iddiasına dayandığı öğrenildi. Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) tarafından yapılan açıklamada, bu soruşturmanın, eski başkan Melih Gökçek döneminde gerçekleşen usulsüz imar artışlarına engel olma amacı taşıdığı belirtildi. ABB'nin sosyal medya hesabı üzerinden paylaşılan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Söz konusu soruşturma; Melih Gökçek döneminde meydana gelen usulsüz imar artışlarının engellenmesi nedeniyle başlatılmıştır. Herhangi bir usulsüz imar artışı söz konusu değildir. Aksine, Dodurga bölgesine verilen usulsüz imar artışının veto edilmesi, bu soruşturmanın konusunu oluşturmaktadır. Ayrıca, soruşturma izni sürecinde görev alan mülkiye müfettişi hakkında ciddi iddialar bulunmaktadır. Bu müfettiş, daha önce Başkan hakkında soruşturma izni verilen dosyalarda görev almış, Gökçek ile görüştüğü iddiasıyla Yavaş tarafından suç duyurusunda bulunulmuş ve bu müfettişin bu dosyada da görev aldığı anlaşılmıştır. Hukuki itirazlarımız yapılmaktadır.”

Yavaş Neden Veto Etti?

Açıklamanın ardından belediye kaynaklarını arayarak “Ne oldu da soruşturma için talimat verildi?” sorusunu yönelttim.

Kaynaklarım teknik ve kronolojik bilgiler sundu: İncek’taki 90 hektarlık alan için “5000 metrekare parseller için Emsal:1.50, 10000 metrekare parseller için Emsal:1.75, Yükseklik en çok: Serbest” olan yapılaşma koşullarının Emsal: 0.30 ve Emsal: 0.50 olarak değiştirilmesi hakkında 16 Mart 2018 tarihinde açılan 2018/1425 sayılı davada iptal kararı verilmiştir. Karara gerekçe olarak, “Yapılan değişikliğin teknik gerekçelerinin net biçimde ortaya konması gerektiği” ifade edilmiştir. İptal kararı sonrasında, eski yapılaşma koşullarına dönüş için belediyeye başvuru yapılmış ve Emsal: 1.50 olacak şekilde 9 Haziran 2022 tarihinde Belediye Meclisi karar almış ancak Mansur Yavaş bu kararı hukuka ve kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle veto etmiştir.

Veto kararının ardından mahkeme kararlarına ve mevzuata uygun olarak yeni bir yapılaşma koşulu değişikliği Belediye Meclisi’nde kabul edilmiştir. Bunun üzerine Yavaş ve bu değişikliği onaylayan meclis üyeleri hakkında soruşturma başlatılmıştır. İçişleri Bakanlığı, 21 Ekim 2025 tarihli ve 2025/385 sayılı kararıyla soruşturma izni vermiştir.

İmar Kanununa Aykırı

Belediye kaynakları, ABB Meclisi'nin adil ve hukuki gerekçelerle değişiklik yaptığını, fakat mahkeme tarafından bu gerekçelerin yetersiz görüldüğünü iddia etmektedir. Mahkeme kararlarında yapılaşma koşullarının “etraftaki yoğunluk kararlarıyla çatışmama” ve “eşitlik ilkesine riayet” gözetilerek yapılması gerektiği de vurgulanmıştır. Yavaş’ın veto ettiği ve mahkeme kararına uygun olduğu belirtilen değişiklik, İmar Kanunu’na aykırıdır. Yavaş, hukuka aykırı olduğunu düşündüğü kararları meclise iade etme yetkisine sahiptir. Nihai karar merciisi yine Belediye Meclisi'dir.

Cumhurbaşkanı da Yatay Mimariyi Teşvik Ediyor

Bu konuyu yakından takip eden bir isim de şu bilgileri paylaştı: “Eski yönetim döneminde verilen ve eşi benzeri görülmemiş bu yüksek kat yükseklikleri, Mustafa Tuna ve AKP’li üyeler tarafından meclis gündemine getirilerek ortadan kaldırılmıştır. Çünkü bu uygulama, yaklaşık 500 bin nüfusun Eskişehir Yolunu kullanmasını ve mevcut yoğunluğun daha da artırılmasına sebep olacaktır. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sürekli yatay mimariyi teşvik etmesi karşısında bahsedilen yapılaşma koşulları ve kat yükseklikleri, Ankara'yı çıkmaza sürüklemekten başka bir amaca hizmet etmeyecektir. Bu nedenle CHP grubu, Gökçek, Tuna ve mevcut yönetim döneminde de bu rant projesine karşı her zaman muhalif olmuştur. Nitekim veto sonrası, mahkeme kararlarındaki hususlar göz önünde bulundurularak, etraftaki yoğunluk kararlarıyla çelişmeyen ve eşitlik ilkesini gözeten değişiklik Meclis tarafından kabul edilmiş ve haksız imar rantı engellenmiştir.”

Mücadelenin Mükafatı

Yavaş’a yakın kaynaklar, soruşturma izni verilmesini şu şekilde değerlendirdi:

“Bu mücadelenin mükafatı olarak, ne yazık ki Belediye Başkanı ve bazı meclis üyeleri hakkında ‘görevi kötüye kullanma’ suçlamasıyla soruşturma izni verilmiştir. Bu karar, Ankara Büyükşehir Belediyesinin geçmişten gelen imar rantı alışkanlığına karşı mücadelesini bir nebze dahi zayıflatmamaktadır. Yanlış kararın geri alınması için gerekli yasal yollara başvurulacaktır. Ayrıca CHP grubu, Gökçek, Tuna ve mevcut dönemde de rant projelerine karşı oy kullanmıştır. Özetlemek gerekirse, rant veren değil, ranta engel olana hesap sorulmaktadır.”