Yozgat il genelinde 42 bin 227 çiftçi, toplamda 4 milyon 648 bin dekar alanda tarımsal faaliyet yürütüyor. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü verilerine göre, bu sayı oldukça dikkat çekici.
Yaşanan iki yıllık zararlı hava olayları, kuraklık, dolu, sel ve don gibi nedenlerle Yozgat’taki çiftçiler, ürün alamama problemiyle karşı karşıya kaldı. Çiftçiler, bu sıkıntılı dönemde kredi borçlarını ödeyebilmek için ekipmanlarını, tarlalarının bir bölümünü, traktörlerini ve hayvanlarını satmak zorunda kaldı.
Bu satışlarla elde ettikleri parayla borçlarını kapatan çiftçiler, yeni üretim sezonuna girmek için tekrar borçlandılar ve tarlalarını ekmeye başladılar.
Sorgun ilçesinde tarlasını ekime hazırlayan Durak Altan, çiftçilerin tarlayı ekip biçmekten başka bir şansının olmadığını söyledi. 75 yaşındaki Altan, “65 yıldır traktörle çalışıyorum. 2021'de de çiftçi için çok kötü şartlar oluştu. Devlet, en azından borçların faizli de olsa ertelenmesi gerektiğine inanıyorum.” dedi.
Altan, yaşadığı zorlukları dile getirirken, “Arabamı sattım, traktörümü sattım, borç ödedim. Çiftçi artık bitik, üretim tamamen durdu. Maliyetlerin altından kalkamıyoruz. Geçen yıl 19 bin liraya aldığım gübreyi bu yıl 36 bin 500 liraya almak zorundayım. Nasıl üreteyim?” diye sordu.
Altta yatan maliyet sorunlarına dikkat çeken Altan, “Bir litre mazot 55-60 lira oldu. 12 liraya buğday satıyorum ama bir litre mazota 4,5 kilo buğday vermek zorundayım. Bu nasıl üretim?” dedi. Şu an için pancar yetiştirmenin bile maliyetinin en az 10 milyon lira olduğuna dikkat çekti ve “5 ton, 6 ton pancar çıkarsa bile ne kâr edecek? 3 bin liraya satıp da aldığım mazotun maliyeti 3 bin lira.” ifadelerini kullandı.
“Devlet zengine el atıyor, fakat bize kimse yardım etmiyor. Ben üretimi durduracağım, bu yıl son. Küçük bir ailem yok. 75 yaşındayım, boş dursun. Kuraklık oldu, peki devlet, çiftçi için ne yapıyor?” diye ekledi.
Altan, geçen yıl ektiği tohum için ton başına 4 bin lira destek alacağını belirtti ama o destekle ilgili süre geçmesine rağmen henüz bir şey elde edemediğini vurguladı. “Çiftçilik artık bitmek üzere.” dedi.
'Bize Verdiği 16 Bin 800 Lira'
Kira fiyatlarının 15-20 bin lira olduğunu hatırlatan Altan, emeklilere verilen 16 bin 800 lira maaşla ilgili olarak düşündüklerini paylaştı. “Adamlar 50'şer bin, 100'er bin lira oturum başı alıyor. Ama bize verdiği sadece 16 bin 800 lira,” dedi.
“Ankara’da 15 bin lira en az kira. Ben de burada yaşıyorum ve üç tane kiram var. Geçim derdiyle boğuşan vatandaş için ’Ne artırıyorsan artır’ diyorum. Çünkü insanlar geçinemiyor,” şeklinde konuştu. Kendi geçmişinden yola çıkarak, “Benim şehidim var. Kütahya Tavşanlı'da zamanında şehidim amcam. Bu adama ne verdin ki şimdi Suriyeli besliyorsun?” dedi.
İthalata vurgu yapan Altan, “Üretim yok ama ithalat var. Benim yetiştirdiğime değer ver ki ithalat yapmayalım, dövizi dışarı göndermeyelim. Memleket bizim ve biz de memleketin insanlarıyız.” dedi. Son olarak, borçları kapatmak için bir araba ve traktör satmak zorunda kaldığını ifade etti.
