Aydın'ın Nazilli ilçesindeki portakal ve mandalina bahçelerinde çalışan işçiler, düşük yevmiyelerin geçimlerini sağlamada yetersiz kaldığını, kazandıkları paranın bir çuval un bile almaya yetmediğini dile getiriyor.
Bir kadın işçi, yevmiyesinin emeğini karşılamadığını vurgulayarak, “Bizim yevmiyelerimiz bin lira. Bin lira alıyoruz ama bir tüp, bir çuval un bile alamıyoruz çalıştığımızda. Çocuk okutuyoruz, evimize masraf yapıyoruz. Okuyan çocuğum var, Kastamonu’da üniversitede okuyor. Her ay para göndermek zorundayız ama zorlanıyoruz. Çocuğuma harçlık veremiyorum. Eşim de çalışsa da yetmiyor. Tarla sahibimiz de kazanamıyor ki yevmiyeler artsın” şeklinde konuştu.
Bir diğer kadın işçi ise evlenme hazırlığında olan oğluna yeterince destek olamadığını belirterek, “Oğlumu evlendirmedik. Bu yevmiyelerle ne yapacağız? Evler pahalandı, her şey çok masraflı. Biz iş edemiyoruz, bu yüzden çalışmak zorundayız” dedi.
Bir erkek işçi ise zorluklarını, “Bir çuval un alabilsek ne mutlu, ama alamıyoruz” sözleriyle özetledi.
'Umudum Yok'
Mandalina bahçesinde çalışan Berkay Sağ, son zamanlarda Akdeniz sineği nedeniyle büyük zayiat yaşadıklarını belirterek, “Yaklaşık iki haftadır mandalinaya geliyoruz. Akdeniz sineği yüzünden aşırı kayıplarımız var. Hem mal sahibi hem biz çalışanlar için toplayıp, işleyip, satmak çok zor hale geldi. Artan maliyetler ve vergiler yüzünden hem üretici hem de işçi geçinemiyor” dedi.
Genç yaşına rağmen umudunu kaybettiğini dile getiren Sağ, “23 yaşındayım, gelecek yıllar için umudum yok. Eskiden zor da olsa geçiniyorduk, şimdi o bile mümkün değil. İş bulmak da zorlaştı. Kepçe operatörüyüm ancak iş bulamadığım için geçici olarak burada çalışıyorum” ifadelerini kullandı.
'Parasını Bile Kurtarmıyor'
Bahçe işlerinde görev alan Burak Günden, pazarcılıktan geçimini sağlayamadığı için amcasının bahçesinde çalıştığını aktardı.
Bu yıl mandalina üretiminde ciddi zorluklarla karşılaştıklarını söyleyen Günden, “Bu sene çok kötü geçti. Şu an belki 300-400 bin liralık mandalina yerde çürümekte. Topladığımız mandalina işçilik parasını bile kurtarmıyor. Sinek ilacı atıyoruz ama etkisi yok. Bir şişesi 1000 lira, her seferinde 7-8 şişe kullanıyoruz. İlaçlama maliyetleri 20 bin lirayı buluyor ama sonuç yok” dedi.
'Marketlerde 25-30 TL, Bizde 7-8 TL'ye Bile Alınmıyor'
Günden, market fiyatları ile pazardaki fiyatların adaletsiz olduğunu belirterek, “Hale gönderiyoruz ama fiyatlar 7-8 lira civarında. ‘Verin, en azından işçiye ödeyelim’ diyoruz ama o da olmuyor. Mal bir hafta bekleyince çürüyor, imha etmek zorunda kalıyoruz. Bu bahçenin kilo maliyeti 10 lira. İlaç, işçilik ve mazot masraflarıyla zaten zarardayız” açıklamasında bulundu.
Üretici ve market fiyatları arasındaki büyük farkın adaletsizliğine dikkat çeken Günden, “Bunu kaldırmakta zorlanıyoruz. Vatandaş yiyebilecek olsa inanın kasa kasa dağıtacağım. Kendi komşularıma dağıtamıyorum, 'yeter' diyorlar. Bakıyorum bu mal işleniyor hale gidiyor ama 7 liraya, 8 liraya, 10 liraya satılmıyor. Marketlerde ise fiyatlar 25-30 liraya, hatta 50 liraya çıkıyor. Bu kadar farkı anlamak mümkün değil. Görüyorsunuz, mandalin dalında çürümüş halde. Sağlam olsaydı düşmezdi. Biz bunu portakal gibi toplamayız, makasla tek tek keseriz. Bu kadar emek boşa gidiyor” sözleriyle durumu özetledi.
