Avustralya'da COVID-19 pandemisi döneminde büyük ilgi gören “Nest-flix” adlı 24 saat süren canlı yayın, Melbourne'daki bir gökdelenin tepesinde yuva yapan şah kartallarının yaşamını adeta bir “doğa dizisi” gibi gözler önüne seriyor.
Kartalların “Taht Savaşları” olarak bilinen bu yayında, birbirleriyle olan mücadeleler, yavru doğumları, ebeveyn rekabetleri ve dramatik ayrılıklar gibi pek çok heyecan verici olay yaşanıyor. Şu sıralar izleyiciler, Eylül sonunda yumurtadan çıkacak olan yavruların ilk uçuşlarını büyük bir merakla bekliyor.
Yavrular 34 kat yükseklikteki çıkıntıda kanat çırparken, anneleri etraflarında çevreliyor. Victoria Şah Kartalı Projesi’nin kurucusu Dr. Victor Hurley, “Onları adeta uçmaya teşvik ediyor; ‘Yemek istiyorsan uçmalısın’ diyor” şeklinde ifade ediyor.
Kavga ve Rekabet Bitmiyor
Hurley, 1991 yılında Melbourne’un 367 Collins Street adresindeki ofis binasında bu kartalların yuva yaptığını fark etti. Ancak o dönemde kartallar yumurtalarını metal bir yağmur oluğuna bırakıyordu ve bu durum yumurtaların soğumasına neden oluyordu. Hurley’in önerisiyle binanın içine özel bir yuva kutusu yerleştirildi.
1992 yılında üç yavru dünyaya gelirken, 1993 yılında yuvaya ilk CCTV kamera kuruldu. Hurley, her üreme döneminde binanın girişine büyük bir ekran kurarak görüntüleri çalışanlarla paylaşmaya başladı.
2017 yılında kamera sistemi yenilendi ve yayın, YouTube'da “Nest-flix” adı altında halka açıldı. Kartalların Facebook topluluğu ise günümüzde 50 binden fazla üyeye ulaştı.
Grubun yöneticilerinden Kylie Humrick, pandeminin topluluğun hızlı bir şekilde büyümesine neden olduğunu belirtiyor: “İnsanlara doğayla yeniden bağlantı kurma hissi verdi. Yaban hayatının zorlukları oldukça yoğun. Bu yayında ise şehirde bile yaşamın nasıl sürdüğünü görmek umut verici.”
2021’de meydana gelen bir deprem sırasında bir kartalın yuvasında korkuyla zıpladığı anlar, yayının en çok izlenen kesimlerinden biri haline geldi.
Yıllar içerisinde yuvada 6 ila 7 farklı kartal çifti yaşamış. Melbourne’un merkezindeki bu konum, “sürekli güvercin ve serçe bulma garantisi” nedeniyle kartallar için son derece kıymetli bir bölge olarak biliniyor.
Bu nedenle, bölgeye sahip olma mücadelesi zaman zaman ölümcül sonuçlar doğurabiliyor. 2022’de bir erkek kartal, haftalar süren çatışmaların ardından hayatını kaybetmiş ve yerine daha genç bir erkek geçmişti. Dr. Hurley, “Yeni baba yavruları yemediği için şanslıydık” şeklinde aktarıyor.
2023 yılında ise dişi kartal, diğer bir dişiyle girdiği dövüşte ciddi şekilde yaralanmış ve o yıl yavrular çıkmamıştı.
Hurley, gözlemcilerden gelen müdahale taleplerini geri çevirdiklerini belirtiyor: “Bu kuşlar doğada diğer kuşları avlayarak hayatta kalır. Bu onların doğal davranışıdır; biz bu duruma müdahale edemeyiz.”
Bir zamanlar tarımda kullanılan pestisitler yüzünden yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan şah kartalları, 1980’lerde DDT’nin yasaklanmasının ardından yeniden çoğalmaya başladı. Günümüzde, saatte 389 km hıza ulaşabilen dünyanın en hızlı hayvanı olarak bilinmekte ve Avustralya’daki büyük şehirlerin çoğunda gözlemlenmektedir.
