Tennis efsanesi Martina Navratilova ve yüzücü Sharron Davies’in de aralarında bulunduğu 20’den fazla Olimpiyat madalyalı sporcu, antrenör ve uluslararası atlet, İran'da idam cezası ile karşı karşıya olan boks şampiyonu Mohammad Javad Vafaei Sani için seslerini yükseltti.
Spor dünyasının önde gelen isimleri, İran hükümetinin 30 yaşındaki Vafaei Sani'nin idam kararını onaylamasını sert bir dille eleştirerek Birleşmiş Milletler ve uluslararası spor federasyonlarını hemen harekete geçmeye çağırdı.
Yapılan ortak açıklamada, “Spor; umut, birlik ve cesaret vermelidir. Bir sporcunun siyasi görüşleri sebebiyle idam edilmesi, bu değerlere açık bir saldırıdır ve sesini yükselten her sporcuyu tehdit eden bir adımdır” ifadelerine yer verildi. “Dünya, İran'ın şampiyonlarını susturmasına göz yummamalıdır” denildi.
İDAM CEZASI İKİ KEZ BOZULMUŞTU
Vafaei Sani, 2019 senesinde gerçekleştirilen ülke genelindeki protestolara katıldığı gerekçesiyle 2020 yılında tutuklandı ve beş yıl boyunca hapiste tutuldu. Yetkililerin onu “yeryüzünde bozgunculuk çıkarmak” ve “kamu malına zarar vermek” suçlamalarıyla yargılaması dikkat çekti.
İki kez bozulmasına rağmen, idam cezası 4 Ekim'de üçüncü defa onaylandı. Duruşma, Uluslararası Af Örgütü ve diğer insan hakları kuruluşları tarafından “ciddi adaletsizliklerle dolu” olarak tanımlandı.
GEÇMİŞTE DE SPORCULAR İDAM EDİLDİ
Mektupta, İran’da daha önce de benzer sebeplerle sporcuların idam edildiği hatırlatıldı. İdam edilenler arasında eski milli futbol takımı kaptanı Habib Khabiri, kadın voleybol milli takımı kaptanı Fourouzan Abdi ve 2020 yılında idama mahkum edilen güreş şampiyonu Navid Afkari bulunmakta.
Uluslararası Af Örgütü, İran'da gerçekleştirilen idamların “korkunç boyutlarda” olduğunu vurguladı. 2024 yılı itibarıyla idam edilenlerin sayısının 972’ye ulaştığı, bunun da 2015’ten bu yana en yüksek rakam olduğu kaydedildi.
2025 içinde ise 800'ün üzerinde kişinin idam edildiği bildirilmektedir. Uzmanlar, özellikle 2022’deki “Kadın, Yaşam, Özgürlük” protestolarından sonra İran yönetiminin, muhalefeti bastırmak, halkı korkutmak ve iktidarını pekiştirmek amacıyla idamları bir araç olarak kullandığını belirtiyor.
