DİLAN KUTLU / NEFES
AKP, “Terörsüz Türkiye” adı altında başlatılan yeni çözüm süreci çerçevesinde Meclis’te oluşturulan Milli Dayanışma Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’na ait raporu Meclis'e sundu. Böylece, komisyonda yer alan tüm parti ve grupların raporlarını tamamlamasıyla süreçte bir adım daha ilerlenmiş oldu. Raporda, “umut hakkı” kavramına yer verilmediği de dikkat çekti. AKP'nin konuyla ilgili yaklaşımını yansıtan raporda, kültürel farklılıkların ayrışmayı değil ortak yaşamı gerektirdiği vurgulanırken, “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı” kavramı ön plana çıkarıldı. Raporda öne çıkan bazı başlıklar ise şunlardır:
– “Terörsüz Türkiye” ve “Terörsüz Bölge” hedeflerinin birbirini tamamlayan iki stratejik alan olduğu belirtilerek, Şam yönetimiyle 10 Mart Mutabakatı’nın gerekliliklerine uyulması gerektiği ifade edildi. Raporda ayrıca, Suriye’de YPG’nin 10 Mart Mutabakatı'na uygun davranması gerektiğine de vurgu yapıldı.
– Sahadan fesih aşamasının tamamlandığına dair net bir bilginin gelmesi ile komisyonda raporun hazırlanabileceği, kanun tasarısı sürecinde ilgili tüm kurumların görüşlerinin alınacağı belirtildi. Bu aşamanın tamamlanmasının ardından TBMM tarafından “müstakil ve geçici kanun” hazırlanarak yürürlüğe girecek.
– Geçici bir kanunun tercih değil zorunluluk olduğu ifade edilirken, “diğer suç tipleri ve örgütler bakımından emsal teşkil etmeyecek” şekilde müstakil kanunun sınırlarının belirginleştirileceği kaydedildi. Bu doğrultuda Terörle Mücadele Kanunu, Türk Ceza Kanunu, Ceza Muhakemesi Kanunu ve Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'da düzenlemeler yapılacak.
– Eve dönüş ve rehabilitasyon sürecinde, terör örgütü mensuplarının tek tip olarak değerlendirilmek yerine, işlenen fiilin ağırlığı ve toplumsal etkisi bakımından hukuki çerçeveye alınacağı belirtildi.
Komisyon, Rapor Yazım Sürecinde
Komisyonda yer alan tüm parti ve grupların raporlarını tamamlayarak sürecin bir aşamasını daha geçtiği duyuruldu. Meclis Komisyonu Grup Koordinatörleri, rapor yazımına ilişkin Pazartesi günü TBMM’de saat 16.00’da toplanacak.
AKP ve MHP’nin Teyit Mekanizması Önerisi
MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız, AKP'nin raporuna dair yaptığı değerlendirmede, “Teyit mekanizması bölümü, Milliyetçi Hareket Partisi’nin raporunda yer alan teyit ve durumun resmi olarak ilanı ile mükemmel bir paralellik taşımaktadır” dedi. Yıldız, sosyal medya platformu X'ten yaptığı paylaşımda, AKP’nin raporundan bir bölümü alıntılayarak görüşlerini şöyle sıraladı:
– Terör örgütünün silah bırakmasının, kendi tasfiye edildiğinin ve varlığının sona erdirildiğinin devlet tarafından tespit ve teyit edilmesi, sürecin en kritik noktasıdır. Bu an, sadece sahada bir fiil değişikliğinin kaydı değil, hukuki işlemler için bir başlangıçtır. Bu tespit ve teyit olmadan ilerlemeye geçilmemelidir.
– Tespit ve teyit süreci, ilgili güvenlik kurumları arasında sağlanacak koordinasyon ile ölçülebilir ve kriterlere dayalı göstergeler üzerinden gerçekleştirilecektir.
Tescil ve Tespit İçin Mekanizma Önerisi
AKP, terör örgütünün silah bırakmasının tescil ve tespiti için bir mekanizma kurulmasını önerdi. “Örgütün varlığının sona erdiğinin doğrulanması ve müstakil kanun kapsamının bu karara dayalı olarak sınırlandırılması, hem düzenlemenin amacıyla uyumlu olacak hem de kanunun diğer terör örgütlerine yayılmasını önleyecektir” denildi.
Yol Haritası Açıklık ve Aşamalar Üzerine Olmalıdır
Raporda, sürecin sağlıklı bir biçimde ilerlemesi için yol haritasının açık ve aşamalı bir çerçeveye dayanması gerektiği vurgulandı. “Bu çerçeve, bir taraftan güvenlik ve hukuk alanında atılacak adımların kapsamını belirlerken, diğer taraftan siyasi, ekonomik ve toplumsal boyutların uyum içinde yürütülmesini sağlayacaktır” denildi.
