Şaraba Trump ve Altın Darbesi

Şarap yatırımcıları, üst üste üçüncü yılı da aradığını bulamadı.

Üst segment Burgundy, Bordeaux ve diğer kaliteli şarapların yer aldığı fiyat endeksi, üst üste üçüncü yılını da kayıpla kapatmaya hazırlanıyor.

İngiliz Financial Times gazetesinde bugün yayımlanan habere göre, ABD Başkanı Donald Trump döneminde uygulanan tarifelerin Amerikalı alıcıları piyasadan uzaklaştırması ve yatırımcıların hisse senetleri ile altın gibi varlıklara yönelmesi, düşüşte belirleyici oldu.

“Sert Bir Dönemden Geçiyoruz, Her Şey Değer Kaybediyor”

Londra şarap borsasında (Liv-ex) ikinci elde en çok aranan kaliteli 100 şarabın fiyatlarını takip eden Kaliteli Şarap 100 endeksine göre, şarap fiyatları kasım sonu itibarıyla bu yıl yüzde 2,8 geriledi. Aynı dönemde Bordeaux şaraplarının fiyatları yüzde 6,6 düşerken, Burgundy şaraplarında yüzde 4,4, vintage şampanyalarda ise yüzde 4,3’lük kayıp yaşandı.

Liv-ex Başkan Yardımcısı Justin Gibbs, “Son derece sert bir dönemden geçiyoruz. Önceki piyasa düşüşlerinde mutlaka bazı parlak alanlar olurdu. Ancak bu ayı piyasasında neredeyse her şey değer kaybediyor” ifadelerini kullandı.

Fiyatlar 5 Yıl Önceki Seviyelere Çekildi

Yaşanan satış dalgası, yıllanmış kaliteli şarap fiyatlarını 2020 sonundaki seviyelere geri çekti. Böylece pandemi döneminde, özellikle 2022’nin sonlarında zirveye ulaşan ve bol likiditeyle beslenen yükselişin neredeyse tamamı silinmiş oldu. Aynı dönemde ABD teknoloji hisseleri ve altın gibi diğer yatırım araçları güçlü yükselişler kaydederek yatırımcı ilgisini üzerine çekti.

Trump yönetiminin Avrupa Birliği menşeli ürünlere uyguladığı yüzde 15’lik gümrük tarifeleri, sektörü ağır biçimde etkiledi. Liv-ex verilerine göre, Amerikalı alıcıların şarap alımları bu yıl yaklaşık yüzde 44 geriledi.

Kampanyalar Beklentiyi Karşılamadı

Bordeaux’nun her yıl düzenlenen ve şarapların şişelenmeden önce satışa sunulduğu kampanyaları da beklentileri karşılamadı. Genel talep için önemli bir gösterge kabul edilen bu pazar, üreticilerin önceki yıllarda yeni rekolteleri yüksek fiyatlaması nedeniyle oluşan stok fazlasından olumsuz etkileniyor.

Şarapların ikincil piyasada değer kaybetmesi, hâlâ yüksek miktarda stok tutan toptancı ve tüccarların varlığıyla birleşince alıcıları daha da temkinli hale getiriyor. Önümüzdeki yıl tadımı yapılacak 2025 rekoltesine ilişkin süreç, piyasa güveninin yeniden tesis edilmesi açısından kritik görülüyor.

Coterie Holdings CEO’su Michael Saunders, “Bordeaux’nun iyi bir 2025 rekoltesi beklentisini fiyat artırmak için kullanmamasını ve geleneksel alıcıyı daha fazla yabancılaştırmamasını umuyorum” dedi.

En Kötü Performans Gösterenler

Son yılların en kötü performans gösteren şarapları arasında Bordeaux’nun 2021 rekoltesi öne çıkıyor. Eleştirmenler tarafından “ortalama ama sıra dışı olmayan” olarak değerlendirilen bu rekoltede, Château Mouton Rothschild’in 2021 yılı üretimi bu yıl yüzde 5,2 değer kaybederek 12’lik kasa başına 3 bin 312 sterline geriledi. Château Haut Brion yüzde 11,4 düşüşle 2 bin 700 sterline inerken, kökeni yaklaşık 1700 yıl öncesine uzanan Saint-Emilion’daki Château Ausone’un 2021 rekoltesi yüzde 34’lük sert bir düşüşle 3 bin 106 sterline geriledi.

Buna karşın, piyasanın uzun süren durgunluğunun yavaş yavaş sona erebileceğine dair bazı işaretler de var. Kasım sonuna kadar olan üç aylık dönemde fiyatlarda sınırlı da olsa artış gözlendi.

Toparlanma Sinyalleri

Hong Kong ve Singapur’daki şarap tüccarları, Çin ekonomisindeki yavaşlamadan olumsuz etkilenen Asya talebinde toparlanma sinyalleri olduğunu belirtiyor. Hong Kong merkezli Altaya Wines’ın kurucusu Paulo Pong, “Bazı müşterilerin düşen şarap fiyatlarını fırsat olarak gördüğünü gözlemliyorum” dedi. Pong, bunu Hong Kong borsasındaki toparlanmaya bağlayarak, finans ve hukuk sektörlerinde çalışan profesyonellerin yeniden harcama yapmaya başladığını söyledi.

Pong’a göre, üst düzey beyaz ve kırmızı Burgundy’ler ile vintage şampanyalara olan talep artıyor. “İnsanlar son birkaç yılda mahzenlerini boşalttı” diyen Pong, yeniden alıma yönelindiğini ifade etti.

Çin Umudu ve Alım Fırsatları

Singapur merkezli Vinum Wines’ın Grup Genel Müdürü Lee Crymble ise François Raveneau, Leflaive ve Ramonet gibi üreticilerin beyaz Burgundy’lerinin iyi sattığını söyledi. Crymble, Çin’deki müşteri görüşmelerine atıfla, “Şanghay’daki şarap kültürü hızla değişiyor ve olgunlaşıyor. Burgundy’ye olan iştah giderek artıyor” dedi.

Cru Wine’ın kurucusu ve CEO’su Gregory Swartberg ise son üç yılın “oldukça kötü” geçtiğini kabul etmekle birlikte, bu dönemin cazip alım fırsatları sunduğunu vurguladı. Swartberg, özellikle 2024’te düşük verim beklenmesi nedeniyle arz sıkıntısı oluşacağını düşündüğü 2023 rekoltesi beyaz Burgundy’leri satın aldığını belirtti.