Zara ilçesindeki Demirsırık Tepesi'nde yer alan kaya mağaraları, peynirlerin olgunlaşma sürecinde önemli bir rol oynuyor. Ücretli olarak peynirlerin mayalanmaya bırakıldığı bu mağaralar, halk arasında 'peynir oteli' olarak biliniyor. Yaz aylarında sıcaklıklar 30 dereceye kadar çıkarken, Demirsırık Tepesi'ndeki doğal mağaralar, sıcaklığın sıfır dereceye kadar düştüğü dönemlerde ideal bir soğutucu işlevi üstleniyor. Bu mağaralar, çevre illerden ve ilçelerden getirilen peynirleri yaz boyunca misafir ediyor. Kış mevsiminin gelmesiyle birlikte, yeterli olgunluğa erişen peynirler sahiplerine teslim ediliyor.
“Burası Adeta Zara'nın Soğuk Hava Deposu”
Müşterilerin getirdiği peynirleri mağarada bekleten Sezer Kaleli, “Burası Zara'nın adeta doğal bir soğuk hava deposu. Hiçbir elektrik sistemi yok ve tamamen kendi doğallığıyla işliyor. Yaz aylarında sıcaklık eksi derecelere kadar düşüyor ve burası peynirler için ideal bir ambar görevi görüyor.” dedi.
Bahar aylarında köylüler, hayvanlarını yaylaya çıkardıktan sonra ürettikleri peynirleri getirip burada saklıyor. Eskiden burası ‘peynir ambarı’ olarak anılıyordu. Zamanla, pek çok insanın burada 6 ay boyunca ürünlerini saklamasıyla 'peynir oteli' unvanını aldı. İlk kez burayı görenler genelde şaşırıyor. Yazın dışarıda hava 30 dereceyken, içeri girdiklerinde üşüyorlar ve bazen buranın doğal soğutma sistemine inanamıyorlar. Bazıları 'Elektrikli klima mı var?' diye bile soruyor. Biz de onlara tamamen doğal olduğunu anlatıyoruz.” şeklinde konuştu.
