Prof. Dr. Ahmet Aydın, yüksek kafein içeren enerji içeceklerinin alkol, kahve gibi maddelerle bir arada tüketilmesinin sağlık açısından ciddi tehlikeler doğurabileceği konusunda uyardı.
“16 yaşındaki bir gencimizin enerji içeceğiyle alkol karıştırarak hayatını kaybetmesi, hepimizi derinden sarstı. Bu olay, ciddi bir halk sağlığı sorunu ile karşı karşıya olduğumuzun göstergesidir” diyen Aydın, konuyla ilgili düşüncelerini şöyle ifade etti:
“Enerji içecekleri ile alkol kombinasyonu, gençlerimize yönelik ciddi bir tehdit oluşturan tehlikeli bir alışkanlık. Bu nedenle bu konu üzerinde dikkatle durulması gerektiğini düşünüyorum. Enerji içecekleri tek başına bir kategori iken, alkol farklı bir kategoride yer alıyor. Ancak gençlerimizin önemli bir kısmı bu iki maddeyi birlikte tüketiyor.
Bu kombinasyon son derece riskli. Enerji içecekleri uyarıcı etkisi ile içilirken, alkol başlangıçta uyarıcı gibi hissettirse de bir süre sonra baskılayıcı bir etki yaratıyor.
Bunun sonucunda, kişi hem uyarıcı hem de baskılayıcı etkili maddeleri aynı anda aldığı için, iki madde arasındaki dengeyi kaybediyor. Bu durumda kişi, etkisini hissetmediği için hem cinsinin hem de alkolün miktarını artırmaya eğilim gösteriyor.
Bu durum kısır bir döngü oluşturuyor. Sonuç olarak, kişi yüksek miktarda kafein ve alkol alır hale geliyor. Her maddenin toksik (zehir etkisi yaratan) bir dozu vardır ve bu doz aşıldığında ciddi sağlık riskleri ortaya çıkabiliyor. Hem enerji içeceği hem de alkol tek başına bile risk taşırken, birlikte kullanımında ölümcül sonuçlar doğabilir” şeklinde konuştu.
‘HER MADDENİN TOKSİK BİR DOZU VARDIR’
Enerji içeceklerinin içerikleri üzerinde duran Prof. Dr. Aydın, şunları belirtti:
“Enerji içeceklerindeki kafein miktarı marka bazında farklılık göstermektedir. Bir kutuda bulunan kafein miktarı 80 miligramdan 300 miligrama kadar değişebilir. Hangi markanın ne kadar kafein içerdiğini her zaman bilemiyoruz. Bunun yanı sıra, alkol miktarı ve türü de oldukça önemlidir.
Olayın detayları, ancak yapılacak analizlerle netleşecektir. Ancak ölümün ana nedeni büyük ihtimalle bu iki bileşenin etkileşimi olarak görülüyor. Enerji içeceklerinde yalnızca kafein değil, yüksek miktarda şeker, glukuronolakton ve taurin gibi maddeler de bulunmaktadır.
Bu bileşenlerin alkol ile etkileşimi hakkında yeterli bilimsel veri yok, ancak bu maddelerin etkileşim potansiyeli olduğunu söyleyebiliriz.”
‘İKİ KUTU ENERJİ İÇECEĞİ ALTI FİNCAN KAHVEYE DENK’
“Kafein ve alkolün etkileşimi kalp üzerinde ciddi baskı oluşturabilir” diyen Prof. Dr. Aydın, şu sözleri ekledi:
“Eğer bir enerji içeceği 300 miligram kafein içeriyorsa ve kişi ikinci kutuyu içerse, bu toplam 600 miligram kafein anlamına gelir. Bu miktar, kalp ritmini bozabilecek düzeyde bir dozdur. Aynı anda 600 miligram kafein almak, yaklaşık altı fincan Türk kahvesine eşdeğerdir. Kısa bir süre içinde altı fincan kahve içen bir kişi, kalp ritminde ciddi bozulmalara yol açabilir.”
‘KAHVEYLE BİRLİKTE İÇİLMESİ DE RİSKLİ’
Prof. Dr. Aydın, enerji içeceklerinin sadece alkolle değil, kahve gibi diğer kafeinli içeceklerle bir arada tüketilmesinin de tehlike arz ettiğini belirtti: “Enerji içeceği sadece alkolle değil, kahve gibi diğer kafeinli içeceklerle bir arada alındığında benzer riskler ortaya çıkabilir. Çünkü kahve de 100 miligramdan başlayarak yüksek oranda kafein içerir. Bu da toplam kafein miktarının toksik seviyelere ulaşmasına neden olabilir. Bir yetişkin için 700 miligram kafein ciddi bir toksik doz oluşturabilir.”
‘GEÇER DİYE BEKLEMEYİN’
Erken müdahalenin kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Aydın, şu uyarılarda bulundu:
“Özellikle alkolle birlikte kullanıldığında, ilk belirtiler genellikle kalp çarpıntısı ve tansiyon yükselmesi şeklinde ortaya çıkar. Bu durumda bireyler ‘geçer’ diyerek beklememeli, derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Erken müdahale hayat kurtarabilir.
Yaş grubu ve bireysel farklılıklar da dikkate alınmalıdır. Kafeinin toksik etkisi kişiden kişiye değişir. Kalp fonksiyonlarında aksamalar, genetik yatkınlık ya da tansiyon gibi kronik hastalıkları olan bireylerin bu tür içeceklerden kesinlikle uzak durması gerekmektedir.
Ayrıca, tansiyon ilaçları gibi kalp ve damar sistemi üzerindeki etkisi olan ilaçlar alan kişilerin de enerji içeceklerinden uzak durması gerekir. Bu tür ilaçların kafein veya alkol ile etkileşimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.”
